بررسي اثر برخي عوامل محيطي بر جوانه‌زني علف‌هرز كاهوي وحشي (Lactuca serriola)

Effects of Some Environment Factors on Wild Lettuce (Lactuca serriola) Germination

كاهوي وحشي (Lactuca serriola) علف هرزي يكساله، با بذر تكثير مي شود. به‌منظور بررسي اثرات برخي عوامل محيطي بر جوانه‌زني و سبز شدن اين علف هرز آزمايشي بصورت فاكتوريل و در قالب طرح كاملاً تصادفي در پتري ديش‌هايي به قطر 11 سانتيمتر و با 4 تكرار در محيط ژرميناتور در دماي 10 درجه سانتيگراد و تاريكي انجام پذيرفت. آزمايشها شامل بررسي اثر 7 سطح pH (محدوده 4 تا 10)، 10 سطح تنش خشكي (پتانسيل‌هاي اسمزي بين صفر تا 9/0- مگاپاسكال) كه با استفاده از پلي اتيلن گليكول 6000 و 7 سطح تنش شوري (غلظت‌هاي بين 0 تا 300 ميلي مولار) كه با استفاده از كلريد سديم اعمال گرديد. آناليز واريانس‌ها نشان داد كه اثر pH بر درصد جوانه‌زني معني دار نيست. ولي اثر pH بر متوسط زمان جوانه‌زني (MGT)، طول ريشه‌چه و ساقه‌چه معني دار شد. تيمار‌هاي تنش خشكي نشان داد كه درصد جوانه‌زني بذور گياه كاهو از غلظت 55/0 مگا پاسكال شروع به كاهش و در 9/0 مگاپاسكال به صفر رسيد. تنش خشكي موجب كاهش خطي طول ريشه‌چه و ساقه‌چه گرديد. اثر اين تيمار بر MGT نيز معني دار بود و با افزايش پتانسيل، ابتدا افزايش و بعد كاهش متوسط زمان جوانه زني مشاهده شد. كاهش خطي درصد جوانه‌زني در تنش شوري از غلظت 50 ميلي مولار شروع شده و در 200 ميلي مولار به صفر درصد رسيد. با افزايش غلظت نمك، MGT ابتدا افزايش و سپس كاهش يافت. كاهش طول ريشه‌چه در مقابل افزايش غلظت نمك از يك تابع درجه دو و كاهش طول ساقه‌چه از يك تابع خطي پيروي كرد.

Wild lettuce (Lactuca serriola) is an annual weed with seed reproduction. An experiment was conducted to evaluate some environmental effects on germination and emergence of this weed. The type of design was completely randomized with four replications in which factors were arranged as factorial. The experiment was carried out with 11 cm Petri dishes in a germinator (10 °C) and without light. Treatments were PH= 4 to 10, drought strought stress in Polyethylene glycol-6000(PEG) solutions (0 to -0.9) and salinity stress in 7 NaCl solutions (0 to 300 mM). Analysis of variances showed that the effect of PH was not significant on seed germination. But it was significant on mean germination time (MGT), hypocotyle and radicle length. In drought stress treatments, germination percent decreased from 0.55 MPa and was 0 percent in 0.9 MPa. Similar effects were observed about hypocotyle and radicle length. Effect of this treatment on MGT was significant and by increasing in drought stress, MGT increased at first and then decreased. In salinity stress germination was reduced linearly from 50 mM and reached to 0 percent in 200 mM. Reduction of radicle length by increasing NaCl solution followed a second grade function. In contrast hypocotyle length reduced as a linear function.