مطالعه‌ي علم‌سنجي برون‌دادهاي علمي نويسندگان تاثيرگذار در حوزه‌ي بيماري Multiple Sclerosis (MS) و ديداري‌سازي ساختار علمي اين حوزه در سال‌هاي 2008-1999

Scientometric Study and Visualization of Multiple Sclerosis-Related Publications during 1999-2008

مقدمه: بررسي برون‌دادهاي علمي نويسندگان با استفاده از شاخص‌هاي علم‌سنجي ابزاري موثر براي درك فرايند تحقيقات علمي است. هدف از پژوهش حاضر، ديداري‌سازي (Visualizing) ساختار علمي بيماري MS در سال‌هاي 2008-1999 بود. ضمن اينكه با استفاده از شاخص‌هاي علم‌سنجي به مطالعه و تحليل ميزان انتشارات علمي توليد شده در اين حيطه در پايگاه Web of Science پرداخته شد. روش بررسي: اين پژوهش به روش پيمايشي و با رويكرد ديداري‌سازي اطلاعات، كه يكي از روش‌هاي علم‌سنجي است، انجام شد. داده‌ها در تاريخ 25/9/1388 به تعداد 17737 پيشينه در قالب مقالات مجلات در سال‌هاي 2008-1999 به صورت فايل‌هاي متني از پايگاه Web of Science استخراج و در رايانه‌ي شخصي ذخيره گرديد. سپس با استفاده از آمار توصيفي و نرم‌افزارهاي ISI.exe، HistCite و Excel مورد تجزيه و تحليل‌هاي لازم قرار گرفتند. يافته‌ها: از تعداد 17737 مقالات مجلات، بيشترين تعداد (2279)، مقالاتي بود كه در سال 2008 منتشر شده بودند (85/12 درصد). ضريب همكاري نويسندگان از 71/0 در سال 1999 به 76/0 در سال 2008 رسيده بود. تعداد مقالات داراي 2 تا 6 نفر نويسنده 10749 عدد و برابر با 6/60 درصد بود كه داراي بيشترين فراواني بودند. با محاسبه‌ي قاعده‌ي Lotka مشخص شد كه در اين پژوهش نيز اين قاعده صادق است. 10 دانشگاه و موسسه، در توليد حدود 63/15 درصد مقالات مشاركت نموده‌اند. ايالات متحده‌ي آمريكا با توليد 6370 مقاله (36 درصد) در رتبه‌ي نخست و انگلستان، آلمان و ايتاليا در رتبه‌هاي دوم تا چهارم قرار داشتند. ميانگين تعداد استنادها در ميان 100 مقاله‌‌ي اثرگذار برابر با 324 استناد بود. نتيجه‌گيري: در كل، 10 كشور بيش از 97 درصد مقالات را منتشر كرده‌اند. دانشگاه Harvard بيشترين فراواني را در اين زمينه داشت. 10 مجله‌ي برتر 4845 مقاله (30/27 درصد) از كل توليدات را منتشر نموده‌اند. ميانگين ضريب همكاري بين نويسندگان برابر با 739/0 به دست آمد كه بر رشد صعودي همكاري نويسندگان اين حوزه دلالت دارد. با استفاده از نرم‌افزار HistCite نقشه‌ي علمي نيز ترسيم شد و نويسندگان تاثيرگذار و خوشه‌هاي موضوعي مشخص و معرفي شدند. واژه‌‌هاي كليدي: علم‌سنجي؛ بيماري MS؛ مصورسازي ساختار علم.

Introduction: The purpose of this study was to visualize the scientific structure of multiple sclerosis (MS) during 1999-2008 and to use scientometric indicators for analysis of MS-related scientific publications indexed in Web of Science Database. Methods: This survey tried to visualize data as a scientometric method. A total number of 17737 MS-related articles published during 1999-2008 were extracted from Web of Science Database and saved as text files on personal computers. The files were then analyzed by ISI.exe, Microsoft Excel and HistCite. Results: The highest number of the extracted articles was published in 2008 (12.85%). The articles published have been in 17 languages, with English possessing the highest proportion (94.63%). Authorsʹ collaboration coefficient (CC) raised from 0.71 in 1999 to 0.76 in 2008. Articles with 2 to 6 authors had the highest frequency (60.6%). According to Lotkaʹs law, more than 70% of authors (8824 author) have published one article while a small number (n = 64) have published 10 to 40 articles. About 10 universities and institutions (15.63%) participated in the production of 15.63% of articles. Harvard University produced 2.41% of the publications and stood the first. The United States produced 6370 articles (36%) and ranked the first and the United Kingdom, Germany and Italy ranked the second to the fourth, respectively. Mean number of citations among the 100 effective articles was 324. Conclusion: The results showed that 95% of the articles have been published in English. Despite the participation of different countries in the production of articles, more than one third of articles have been produced in the United States. According to the results, 10 countries have published more than 97% of the articles and Harvard University had the highest frequency. Ten journals have published 4845 article (27.30%). Lotkaʹs law was confirmed and the collaboration coefficient (CC) was equal to 0.739 which indicates the growing trend of cooperation. Finally, by HistCite was used to draw the scientific map based on which effective authors and thematic clusters were determined. Keywords: Scientometric; Multiple Sclerosis Disease; Information Visualization.