نشان‌داري حالت ارگتيو و مطابقه در بند متعدي ‏در گويش مركزي زبان تالشي

Ergative Case Marking and Agreement in theCentral Dialect of Talishi ‎

مقاله حاضر به بررسي و تحليل نشان‌داري حالت ارگتيو و مطابقه در گويش مركزي زبان ‏تالشي به عنوان يكي از زبان‌هاي در خطر و از مهم‌ترين زبان‌هاي نوين از خانواده زبان‌هاي ايراني ‏شمال غربي كه ويژگي ارگتيو را از دوره ميانه تا كنون حفظ نموده ‌است مي‌پردازد. زبان تالشي ‏داراي سه گويش ‌اصلي شمالي، مركزي و جنوبي است كه بر مبناي محدوده جغرافيايي كاربرد، ‏شناخته مي‌شوند. در اين ميان تنها گويشي كه ويژگي ارگتيو را تا كنون حفظ نموده است گويش ‏مركزي اين زبان مي‌باشد. در اين مقاله، ضمن ارايه تحليل علمي تصريف حالت در داده‌هاي ‏گويش مركزي زبان تالشي در قالب بندهاي متعدي ساده و معلوم، چگونگي نشان‌داري حالت در ‏گروه‌هاي اسمي كانوني با استفاده از ابزارهاي معرفي شده توسط ديكسون(1994) مورد بررسي ‏قرار گرفته است. اين تحليل همراه با بررسي مطابقه شخص و شمار و حالت در افعال تالشي به ‏انجام رسيده است كه تظاهر روندهايي متفاوت را پيرامون مطابقه در فعل‌هاي لازم و متعدي در ‏اين زبان آشكار مي‌نمايد.‏

The present research accounts for the characteristic patterns of ergativity within the central dialect of Talishi language as one of the most important modern endangered North-Western Iranian languages. Talishi includes three main dialects as follows: Northern, Central and Southern dialects, which are divided according to the geographical area of their usage. The only dialect in which ergativity is preserved is the central one. Due to the crucial role of case and case marking studies in linguistic analyses, the present research is focused on the central dialect to be able to present a scientific analysis of the ergative data within the domain of active simple and compound transitive sentences. The analysis also demonstrates the agreement patterns in transitive and intransitive verbs, as well as the realization of case marking in the system under investigation according to Dixon’s criteria.