تاثير آموزش مستقيم آگاهي واجي بر پيشرفت مهارت خواندن دانش‏آموزان مبتلا به اختلال خواندن

The impact of teaching phonemic awareness by means of direct instruction on reading achievement of students with reading disorder

زمينه: آگاهي واجي يكي از مهم‏ترين متغيرهاي پيش‏بيني‏كننده مهارت خواندن است كه با روش‏هاي مختلفي آموزش داده مي‏شود. يكي از روش‏هاي آموزش آگاهي واجي استفاده از روش آموزش مستقيم است. پژوهش حاضر از اولين پژوهش‏هاي آزمايشي است كه با هدف بررسي تاثير آموزش مستقيم آگاهي واجي بر پيشرفت مهارت خواندن دانش‏آموزان مبتلا به اختلال خواندن انجام شده است. مورد: سه دانش‏آموز پسر با اختلال خواندن در پايه دوم ابتدايي از يك مدرسه ابتدايي در منطقه شش آموزش و پرورش شهر تهران به‏عنوان آزمودني‏هاي شركت‏كننده در پژوهش انتخاب شدند. طرح پژوهش، تك‏آزمودني از نوع طرح چند خط پايه‏اي با آزمودني‏هاي مختلف بود. براي تشخيص اختلال خواندن، از آزمون خواندن و نارساخواني و مقياس تجديد نظر شده هوشي وكسلر كودكان و براي اندازه‏گيري پيشرفت مهارت خواندن، از آزمون محقق‏ساخته 100 كلمه‏اي خواندن استفاده شد. داده‏هاي مورد نياز در شرايط مختلف خط پايه، مداخله، و پيگيري جمع‏آوري شد. در شرايط مداخله آزمايشي هر آزمودني دست‏كم ده جلسه آموزش مستقيم آگاهي واجي به مدت 45-40 دقيقه دريافت كرد، اما در شرايط خط پايه و شرايط پيگيري هيچ‏يك از آنها آموزش مستقيم آگاهي واجي را دريافت نكردند. مقايسه عملكرد آزمودني‏ها در شرايط خط پايه، مداخله و پيگيري نشان داد كه آموزش مستقيم آگاهي واجي بر پيشرفت مهارت خواندن هر سه آزمودني تاثير مثبت داشته و اين يادگيري در طول زمان پايدار مانده است. نتيجه‏گيري: آموزش مستقيم آگاهي واجي بر مهارت خواندن دانش‏آموزان داراي اختلال خواندن در دوره ابتدايي تاثير مثبت دارد و موجب افزايش مهارت خواندن در آنها مي‏شود.

Background: Phonemic awareness is one of the most important predictors of reading skills that has been taught by different procedures. One of the procedures is implementation of direct instruction in instruction of phonemic awareness. Current study is one of the unique studies in Iran that investigate impact of direct instruction in phonemic awareness on reading achievement of students with reading disorder. Case: Three male second grade elementary students with reading disorder in a regular school in district six of the office of education in Tehran were selected. Multiple-baseline across subjects was selected as a research design. The following tests were used as diagnostic criteria: reading and dyslexia test and Wechsler intelligence scale for children-revised. Moreover, a reading inventory consisting of 100 words was developed by researchers to assess the reading ability of the subjects. Data were collected in three phases: baseline, intervention, and follow-up. During the intervention phase, the intervention strategies were used while during baseline and follow-up, data were collected without any intervention. Comparing three phases of the study, we may conclude that intervention package consisting of direct instruction of phonological awareness was an effective strategy in reading achievement of all three students. In addition, follow-up data indicated that the effects of the intervention procedures were stable across time. Conclusion: Direct instruction of phonological awareness was effective in reading achievement of students with reading disorder in elementary school and increasing their abilities in reading.