بررسي تاثير آموزش رفتارهاي تغذيه اي و فعاليت هاي ورزشي برخودكارآمدي دانش آموزان مدارس راهنمايي

چكيده سابقه و هدف: تغذيه سالم و فعاليت جسمي منظم، از رفتارهاي ارتقا دهنده سلامت هستند، لذا تشويق نوجوانان براي ايجاد رفتارهاي تغذيه اي سالم وانجام فعاليت هاي ورزشي منظم ازاولويت هاي بهداشت عمومي جامعه است. اين پژوهش به منظور تعيين تاثير آموزش رفتارهاي تغذيه اي و فعاليت هاي ورزشي بر خودكارآمدي دانش آموزان مدارس راهنمايي شهر كرمان انجام گرفت. روش بررسي: در اين پژوهش نيمه تجربي، تعداد 120 نفر از دانش آموزان مقاطع اول تا سوم مدارس راهنمايي دولتي و غيرانتفاعي به روش تصادفي– خوشه اي چند مرحله اي انتخاب و سپس به دو گروه تجربي و شاهد تقسيم گرديدند. ابزارگردآوري داده ها پرسش-نامه بود. ابتدا آزمون اوليه به عمل آمد. سپس 8 جلسه 60 دقيقه اي برنامه آموزشي در مورد تغذيه سالم و فعاليت هاي ورزشي و اهميت آنها، به روش سخنراني، پرسش و پاسخ و در اختيار قرار دادن جزوه آموزشي براي گروه تجربي اجرا گرديد. سپس داده ها در قبل و بعد از مداخله در گروه تجربي با گروه شاهد مقايسه شدند و براي دستيابي به اهداف پژوهش، از روش هاي آماري t زوجي، مان ويتني- U، ويلكاكسون، كاي دو، فيشر و تي مستقل استفاده گرديد. يافته ها: بين خودكارآمدي كلي در تمام حيطه هاي رفتارهاي تغذيه اي، گروه تجربي با ميانگين 59/10±92/38 و گروه شاهد 33/0±78/1- و خودكارآمدي كلي فعاليت هاي ورزشي، گروه تجربي با ميانگين 01/6±97/15 و گروه شاهد 5/1±87/0-، اختلاف معني دار آماري وجود داشت (0001/0=p) و در زمينه ارتقا خودكارآمدي به دنبال آموزش رفتارهاي تغذيه اي و فعاليت هاي ورزشي نيز اختلاف آماري معني داري بين دو گروه تجربي وشاهد ديده شد (0001/0=p). نتيجه گيري: : آموزش رفتارهاي تغذيه اي و فعاليت هاي ورزشي برخودكارآمدي دانش آموزان تاثير مثبت دارد، لذا انجام مداخلات آموزشي جهت ارتقا خودكارآمدي در زمينه هاي مختلف بهداشتي و پيشگيري ضروري است

Abstract Background: Good nutrition and regular physical activity are health promoting behaviors. Therefore, encouraging adolescents for following good nutritional behavior and having regular physical activity is one of the health priorities of community. This study was performed to determine the effect of educational programs related to nutritional behaviors and physical activity on self- efficacy of middle school students in Kerman. Materials and Methods: In this quasi experimental study, 120 students of private and public middle schools were selected through multi- stage cluster random sampling and were assigned into two groups of experimental and control. Data was gathered using a questionnaire. After performing a pre-test, experimental group received eight 60-minute sessions of educational program on healthy nutrition and physical activity and their importance were hold through giving lecture and providing question and answer time and educational booklet. The data from before and after of intervention in experimental group were compared with control group by paired t-test, Mann-whitney U, Wilcoxon, Chi-square, Fisher and independent t-test. Results: Self-efficacy in all domains of nutritional behavior has a significant difference in experimental group (38.92 ±10.59) compared to the control group (-1.78 ± 0.33) (p < 0.0001). There was also a significant difference in the self- efficacy in physical activity between the experimental group (15.97 ± 6.01) and control group (-0.87±1.5). All two groups showed significant difference in the promotion of nutritional behavior and physical activity following the educational program (P < 0.001). Conclusion: Educational programs on nutritional behavior and physical activity have positive effects on students’ self-efficacy. Therefore, providing educational programs for promotion of self-efficacy in various health issues and prevention is highly required.