مقايسه روش هاي آبياري جويچه اي و قطره اي تيپ از نظر مصرف آب و عملكرد چغندرقند در شرق استان كرمانشاه

Comparison of Different Surface(Furrow) and Drip (Tape) Irrigation Methods on Sugarbeet From Point View of Water Use and Yield in the Eastern Part of Kermanshah Province

جهت بررسي عملكرد محصول و خصوصيات كيفي چغندر قند، در دو روش آبياري جويچه اي و قطره اي تيپ در سال 1385 در مزرعه تحقيقاتي گروه مهندسي آب واقع در دانشكده كشاورزي دانشگاه رازي كرمانشاه، تحقيقي در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با 4 تيمار و3 تكرار انجام شد. تيمارهاي اعمال شده در اين تحقيق 50، 75 و100 درصد نياز آبي گياه چغندر قند به روش آبياري قطره اي تيپ و نيز تيمار 100 درصد نياز آبي گياه به روش آبياري سطحي (جوي و پشته) بوده اند. چغندر قند مورد استفاده رقم رسول بوده و اعمال تيمارهاي آبياري با استفاده از داده هاي روزانه تبخير از تشتك كلاس A صورت گرفته است. تاثير سطوح مختلف آبياري در عملكرد ريشه و شكر بسيار معني دار بود. بيشترين عملكرد ريشه و شكر به ترتيب 73/120 و 65/20 تن در هكتار از تيمار آبياري سطحي به دست آمد. با اعمال رژيم آبياري كامل در سيستم قطره اي تيپ، عملكرد ريشه و شكر به ترتيب با مقادير 18/119 و 44/18 تن در هكتار حاصل شد. 25 و 50 درصد كم آبياري در آبياري تيپ به ترتيب موجب كاهش 05/24 و 28/37 درصد در عملكرد ريشه و 13/15 و 84/26 درصد كاهش در عملكرد شكر شد، در مقابل كارآيي مصرف آب در توليد شكر به ترتيب 67/6 و 32/26 درصد افزايش يافت. در سيستم آبياري شياري با حدود 55/1 برابر بودن آب مصرفي نسبت به آبياري تيپ، كارآيي مصرف آب در توليد ريشه و شكر به ترتيب 61/34 و 40 درصد كاهش نشان داد. نتايج تحقيق نشان داد در مناطقي كه با محدديت منابع آبي مواجه هستند كشت چغندرقند با تامين 75 در صد نياز آبي در سيستم آبياري قطره اي تيپ مقرون به صرفه خواهد بود، هر چند كه نسبت به آبياري كامل عملكرد كمتري داشته ولي از لحاظ توليد شكر هم تراز با آن است.

To investigate the effects of different irrigation water use and methods (tape and furrow) on different parameters such as: water use efficiency, yield components and also different quality parameters of sugarbeet, an experiment was performed in the water resource engineering field in college of agriculture, Razi university in Kermanshah, west of Iran in year 2005 . The experiment was split plot in randomized complete blocks design with 3 levels of irrigation water requirement as main factor (50,75 and 100%) of cumulative evaporation from class A pan with tape irrigation method and 100% of the same condition but with surface(furrow) irrigation method each with 3 replicates. The sugerbeet variety of Rasool was used as crop material. The results showed that the effect of different levels of irrigation treatments on root and sugar yield were significant. The highest root and sugare yield with 120.73 and 20.65 ton/ha were achieved for treatment surface irrigation (100%). For treatment of 100% irrigation with tape method 119.18 and 18.44 ton/ha root and sugar yield were achieved respectively. The results showed a reduction of (24.05 and 37.28%) for root yield and (15.13 and 26.84%) on sugar yield for defecit irrigation 50 and 75% treatments, although, water use efficiencies for sugar production, 6.67 and 26.32% increased respectively. In furrow surface irrigation treatment (100%), the amount of water use was 1.55 times more than treatment tape surface irrigation (100%), while water use efficiency based on root and sugar yield, 34.61 and 40% decreased respectively. The results showed that the surface irrigation tape treatment (75%) in which irrigation water was applied at the rate of 75% can be used for sugarbeet grown in regions where irrigation water supplies are limited. Although in the proposed treatment the root production compare to full irrigation treatment was lower significantly, but from point view of sugar production were in the same level.