كاربست مدل ميدان نيرو در برنامه‌ريزي براي جانشين‌پروري

The Application of Force Field Model in Succession Planning

جانشين پروري از مهم‌ترين راهبرد‌هاي بقا براي فعاليت اثربخش در جهان متلاطم امروز است كه صرف نظر از اهميت اين امر، در هر سازمان، مجموعه‌ي متنوعي از عوامل تسهيل‌گر يا بازدارنده در فراگرد توسعه‌ي برنامه‌ي جانشين‌پروري ظاهر مي‌شوند كه به‌نوعي ميدان نيروي پرچالشي را له يا عليه آن به‌وجود آورند. پژوهش حاضر، با استفاده از روش تحقيق كيفي-تحليل محتوا به تحليل شيوه‌هاي تسهيل‌گر يا بازدارنده‌ي اجراي برنامه‌ي جانشين‌پروري در شركت ايتوك پرداخته و از مصاحبه به‌عنوان ابزار گردآوري داده ها بهره گرفته است. حاصل پژوهش، تاكيد بر عوامل جديدي است كه به‌لحاظ فرهنگ سازماني و رايج در سازمان‌هاي ايراني، به‌ويژه از طريق بي‌صداقتي در ارايه‌ي اطلاعات، بي‌اعتمادي به يك‌ديگر و حسادت نسبت به همكاران در كنار عوامل جهان‌شمولي چون: عدم حمايت مديران عالي، محاسبه‌ي هزينه و منفعت و فقدان انگيزه‌ي عمومي در ميان كاركنان، در برابر توسعه‌ي برنامه جانشين پروري مانع به‌وجود مي‌آورند؛ هر چند نيروهاي تسهيل‌گرِ قابل ملاحظه اي نيز در روند بهبود سطح دانش مديران و توسعه‌ي كاركنان ملاحظه مي شوند كه فرصت ارزنده اي را براي جانشين پروري به‌وجود مي‌آورند.

Succession planning is one of the most important survival strategies for effective operation in todayʹs turbulent world. Apart from the importance of this matter, in any organization, a diverse set of facilitating and preventive factors is emerged in succession planning process which creates a challenging force field for and against it. Using qualitative research method and content analysis, facilitating and preventive methods in practicing succession planning are investigated in Itook Company. Interviews are employed to gather data. The results of the research emphasized on new factors which prevent the development of succession planning in terms of common organizational culture in Iranian organizations through dishonesty in data furnishing, mutual distrust, envy at colleagues, as well universal factors such as the lack of top managers? support, cost-benefit relationship and lack of employees general motivation. However, remarkable facilitating factors in improving the knowledge level of managers and developing employees which create a valuable opportunity for succession planning can be observed as well.