تاثير سطوح مختلف تنش خشكي بر عملكرد واجزاي عملكرد هيبريدهاي ذرت

Hybrids (Zea mays L. ) Effects of Different Levels of drought Stress on Yield and Yield Components of Corn

به منظور بررسي تاثير سطوح مختلف تنش خشكي بر عملكرد و اجزاي عملكرد هيبريدهاي ذرت و نيز ارزيابي همبستگي بين صفات و عملكرد در سطوح مختلف تنش، آزمايشي به صورت كرت‌هاي خرد شده در قالب طرح پايه بلوك‌هاي كامل تصادفي در چهار تكرار با استفاده از 15 هيبريد ذرت در سال زراعي 1385 در ايستگاه تحقيقات زراعي قراخيل اجرا گرديد. كرت‌هاي اصلي شامل چهار سطح تنش خشكي بود:a1: آبياري پس از 50 ميلي‌متر تبخير از سطح تشت تبخير a2 : آبياري پس از 90 ميلي‌متر تبخير از سطح تشت تبخير a3: آبياري پس از 130 ميلي‌متر تبخير از سطح تشت تبخير a4 : آبياري پس از 170 ميلي‌متر تبخير از سطح تشت تبخير. در كرت‌هاي فرعي هيبريد‌هاي ذرت قرار داشتند. درشرايط نرمال، تنش ملايم و شديد، هيبريدOSGT14 به ترتيب با عملكرد9/445، 9/270 و 8/352 تن در هكتار داراي بيشترين عملكرد بود. در شرايط تنش خيلي شديد، هيبريد SPGT12 با عملكرد 7/455 تن در هكتار بيشترين عملكرد را به خود اختصاص داد. از ميان اجزاي عملكرد، وزن هزار دانه، تعداد دانه در رديف، تعداد رديف دانه، تعداد دانه در بلال، عملكرد بيولوژيك، شاخص برداشت، قطر بلال و طول بلال بيشترين همبستگي را با عملكرد نشان دادند. به عبارتي مي‌توان گفت اين صفات بيشترين تاثير را روي عملكرد دانه داشتند. همبستگي بين شاخص‌هاي تحمل به خشكي مي‌تواند به عنوان معياري براي انتخاب بهترين هيبريدها و نيز بهترين شاخص‌ها به كار رود. از آنجا كه همبستگي بالايي بين شاخص‌هاي MP، GMP، Harm و STI با يكديگر وجود داشت و از طرفي اين شاخص‌ها داراي بالاترين همبستگي با عملكرد در شرايط نرمال و سطوح مختلف تنش بودند مي‌توان از آنها به عنوان برترين شاخص‌ها نام برد و به كمك آنها ارقام متحمل و حساس را شناسايي نمود.

To determine the effects of different levels of drought stress on yield and yield components of corn hybrids as well as to determine the correlation between the characteristic and yield in different level of stress a experimental study was done in split plot with 15 corn hybrids placed in Gharakheil. the main plot was contained different levels of stress(a1:irrigation after 50mm evaporation from small tub evaporation. a2: irrigation after 90mm evaporation from small tub evaporatio. a3: irrigation after 130mm evaporation from small tub evaporation. a4:irrigation after 170mm evaporation from small tub evaporation. ) and sub plot contained corn hybrids. in normal ,mild and severe stress conditions OSGT14 hybrid respectively with 9. 445,9. 270 and 8. 352 ton/hac had the highest yield. in the severest stress condition SPGT12 hybrid with 7. 445 ton/hac had the highest yield. in the yield components, the weight of 1000 grains,the number of grains in rows,the number of grains in an ear of corn,biological yield,harvest indices and the geight and thickness of an ear of corn showed the most correlation with yield. . in other word,this characteries are having the most important effect on the yield. the correlation between tolerance indicies can be a factor in choosing the best hybrid and the best indices. where as there is a high correlation between MP, GMP, HARM and STI, in the other hand, these indices are having the highest correlation with yield in normal condition and different level of stress ,they can be called the most important indices. with the help of these indicies, probable delicate variaties can be distinguished.