تاثير توام آبياري با آب شور و غلظت دي‌اكسيد‌كربن بر برخي خصوصيات مورفوفيزيولوژيك گياه گل تكمه‌اي L.) (Gomphrena globosa

Interaction Effect of Irrigation with Saline water and CO2 Enrichment on some Morphophysiological Characteristics of Gomphrena globosa L.

به منظور ارزيابي اثرات غلظت‌هاي مختلف دي‌اكسيد‌كربن و آبياري با آب شور بر برخي صفات رشدي گياه گل تكمه‌ايL.) Gomphrena globosa)، يك آزمايش اسپيلت پلات بر پايه طرح كامل تصادفي با سه تكرار در گلخانه دانشكده كشاورزي دانشگاه فردوسي مشهد انجام شد. تيمار‌ها شامل سه غلظت دي‌اكسيد‌كربن (380 (شاهد)، 700 و 1050 پي‌پي‌ام) و سه سطح شوري (0 (بدون شوري)،150 و 300 ميلي‌مولار كلريد‌سديم) بود. نتايج نشان داد كه با افزايش شوري تمام صفات اندازه‌گيري شده كاهش معني داري داشته است، به‌طوريكه كمترين ميزان صفات اندازه‌گيري شده در غلظت 300 ميلي‌مولار كلريد‌سديم به‌دست آمد. افزايش غلظت دي‌اكسيد‌كربن باعث اختلاف معني‌دار در صفاتي نظير وزن خشك اندام هوايي، سطح برگ و ارتفاع گياه گرديد. بر همكنش شوري و دي اكسيد كربن نيز در صفات وزن خشك ريشه، تعداد برگ، سطح برگ، ارتفاع گياه و تعداد گل در سطح احتمال 1% و در وزن خشك اندام هوايي در سطح احتمال 5% معني‌دار شد. بدين ترتيب در تيمار شاهد (صفر ميلي‌مولار كلريد سديم)، با افزايش دي‌اكسيد كربن تا 700 پي پي ام، وزن خشك اندام هوايي، تعداد گل و تعداد برگ به‌ترتيب برابر 19، 19 و 13 درصد نسبت به تيمار 380 پي‌پي‌ام افزايش پيدا كرد و ارتفاع گياه در غلظت 1050 پي‌پي‌ام دي‌اكسيد‌كربن نسبت به شاهد دي‌اكسيد‌كربن برابر 26درصد افزايش يافت. نتايج نشان داد افزايش غلظت دي‌اكسيد‌كربن باعث كاهش اثرات سو شوري شده است، به طوري كه گياه زينتي گل تكمه‌اي در غلظت 700 پي‌پي‌ام دي‌اكسيد‌كربن عكس‌العمل بهتري را نسبت به شوري نشان داد.

To evaluate the effects of various concentration of carbon dioxide and irrigation witrh saline water on plant growth characteristics of Gomphrena globosa L. an experiment with three levels of CO2 (380, 700 , 1050 ppm) and three concentrations of sodium chloride (0,150, 300 mM) was conducted as a spilet plot experiment based on completely randomized design with 3 replications in Faculity of Agriculture Ferdowsi University of Mashhad. The results showed that increasing salinity to 300 mM reduced all the traits measured significantly. Increasing concentrations of carbon dioxide caused significant differences in traits such as shoot dry weight, plant height and leaf area. Interaction effects of salinity and carbon dioxide was significant in root dry weight, leaf number, leaf area, plant height and flower number at 1% probability level and in shoot dry weight at 5% level of probability. Thus in control salinity (0 mM sodium chloride), with increasing carbon dioxide to 700 ppm, shoot dry weight, flower number and leaf number increased 19, 19 and 13% respectively compared to 380 ppm treatment. And increasing carbon dioxide to 1050 ppm improved plant height 26% compared to 380 ppm treatment. the results showed that increasing concentrations of carbon dioxide improves adverse effects of salinity. so that this ornamental plant indicated a better reaction to salinity in concentration of 700 ppm of carbon dioxide.