اهونور، نخستين آفريده

Ahunawar, the very first creature

نيايش "يثااهووييريو / اهونور" (ya? ? ah? vairii? / ahunawar) مقدس‌ترين و شايد باستاني‌ترين نيايش زردشتيان است كه احتمالاً پيش از بازنويسي اوستا در دوران ساساني، درآمدي بر گاهان بوده است. اين قطعه منظوم ويژگي‌هاي كنايي گاهان و سنگيني معاني آن را دارد و در وزن همانند "اهونودگاه" سروده شده است، ولي در اوستاي كنوني، بند سيزدهم از يسن بيست و هفتم است. دعاي اهونور از جهت درون‌مايه در بردارنده معاني ژرف و از جهت لفظي داراي معاني كنايي و استعاري دقيقي است كه دريافت درست آن را دشوار مي‌سازد. در گفتار پيش رو كوشيده شده اين نياش با در نظر داشتن پژوهش‌هاي پيشين، و براساس مفاهيم اوستاي گاهاني و جديد، و نيز با تكيه بر متون پهلوي، بويژه فرگرد نخست "بغ نسك"، كه در برگيرنده بخش اعتقادي دينكرد نهم بوده و تاكنون كمتر مورد توجه پژوهش‌گران قرار گرفته است، بررسي شود. بغ نسك يكي از نسك‌هاي اوستاي دوره ساساني است كه هر چند متن اوستايي آن باقي نمانده است، خلاصه‌اي از مطالب آن براساس دريافت مولف دينكرد، در دينكرد نهم آمده است. "بغان يشت" نيز كه در بردارنده سه يسن 19، 20 و 21 اوستاست، قديمي‌ترين تفسيري است كه به زبان اوستايي از سه دعاي مهم زردشتي برجاي مانده است.

Prayer to Ahunawar is the most sacred and perhaps the most ancient prayer of the Zoroastrians which had probably been a sort of prelude to Gahan before the rewriting of the Avesta in the Sassanid era. This versified piece has allegorical characteristics of Gahan and has also the complexity and sublime meanings of this work. It is composed in the same meter as Ahunudgah, whereas in the present Avesta, it is included in the 13th section of the yasn 27th. The prayer of Ahunawar in terms of theme contains deep meanings, and in terms of diction it has precise metaphorical meanings makings its true understanding rather difficult. In the foregoing discussion attempt is made to examine this prayer on the basis of the past research and based on the concepts from the Gahani Avesta and the present Avesta. Also relying upon the Pahlavi texts particularly the first Fargard, “Bagh Nask” which deals with the faith in the 9th Dinkard which in turn had been less considered by the researchers has been used as reference in this article. Bagh Nask is one of the nasks of the Avesta in the Sassanid era although its Avestai text did not last, a summary of its contents based on the understanding of the composer of Dinkard, is included in the 9th Dinkard. “Baghan Yasht” also including the three yasns 19th, 20th, and 21st from the Avesta, is the oldest interpretation in the Avestai language of the three most significant prayers of the Zoroastrians remaining to this day.