بررسي زباني و ادبي كتيبه ي داريوش در نقش رستم (DNb)

Linguistic and Literary Study of Dariusʹʹ Inscription in Naqsh-e-Rustam

فارسي باستان، گونه ي زباني به كار رفته به خط ميخي در سنگ نوشته هاي شاهان هخامنشي (سده هاي ششم تا چهارم پيش از ميلاد) است كه در حقيقت نشان دهنده ي گويشي از گويش هاي ناحيه ي پارس و يكي از گويش هاي جنوب غربي ايران است. اين زبان با واژه هايي از گويش ديگر و با گونه هايي كهن گرا نوشته شده است و به خوبي ويژگي هاي سبكي و زبان ادبي بودن را در خود دارد. در كتيبه ي فارسي باستان آرامگاه، داريوش كه در كنار در ورودي آرامگاه داريوش نوشته شده و به كتيبه ي DNb معروف است، داريوش خود را در يك هيات شاه آرماني معرفي مي كند كه مي توان آن را «آيين شهرياري» ناميد و داريوش مي خواهد خود را در آن آيينه جاي دهد و در قالب پيامي به گوش جهانيان برساند. مقايسه ي نوشته هاي ديگر داريوش با اين كتيبه ي آرامگاه كه آخرين سخنان اوست، اين تصور القا مي شود كه اين كتيبه شايد نوعي وصيت نامه باشد. در بند آخر كتيبه ي داريوش، شامل ده سطر اندرزي است كه به يكي از جوانان جامعه كه احتمالاً از آناني كه در صف سربازان جاويدان يا فرماندهان آينده قرار مي گيرند، مي دهد. از ديگر ويژگي هاي اين كتيبه، مسايل و مباحث اخلاقي است كه داريوش بر آن تاكيد فراواني دارد.

Old Persian is the name applied to a language variety used in the cuneiform inscription of the Achaemenian kings (6th to 4th century BC). This language actually represents a language variety spoken in Persia. that can be localized as the language of southwestern Persia. Old Persian has some characteristic features of a stylistic and literary language. In the inscription called the Inscription of Tomb which is written beside the entrance door of the tomb of Darius and also known as DNb inscription, Darius tries to introduce himself in terms of utopian king. The DNb has talken the form of royal custom. Darius likes to reflect himself in that way and by means of this sends a message to the people throughout the world. If one compares other writings of Darius with the tomb inscription, which is considered as Dariusʹ last words, he/she may imagine that this inscription may be a kind of will (testament). The last part of Dariusʹ inscription includes ten lines denoting a sort of advise to a young who will probably join the immortal soldiers and future commanders. In addition, Darius emphasized largely on other features like ethical issues and subjects in this inscription.