مقايسه تاثير روايت‌درماني و رژيم‌درماني بر شاخص توده بدن زنان مبتلا به ‌اضافه‌وزن و چاقي

Comparison of the effects of narrative therapy and diet therapy on the body mass index in overweight and obese women

سابقه و هدف: اين مطالعه با توجه به ‌اهميت شاخص توده بدن BMI (Body Mass Index) در زنان مبتلا به ‌اضافه‌وزن و چاقي و نقش روايت‌هاي زندگي در شكل‌گيري اضافه‌وزن و با هدف مقايسه نقش رژيم‌هاي غذايي و مداخله‌هاي روايتي در كاهش توده بدن زنان مبتلا به ‌اضافه‌وزن انجام گرفت. افراد و روش‌ها: در اين مطالعه كه يك طرح نيمه‌آزمايشي مداخله‌اي بود، از بين مراجعه‌كنندگان به ‌كلينيك تخصصي تغذيه و رژيم‌درماني، ‌30 زن مبتلا به ‌اضافه‌وزن به‌روش نمونه‌گيري تصادفي انتخاب شدند و به‌طور تصادفي در دو گروه آزمايشي و يك گروه كنترل قرار گرفتند. گروه آزمايشي 1 فقط تحت رژيم‌درماني (به‌مدت 5 هفته)، گروه 2 علاوه بر رژيم‌درماني، تحت روايت‌درماني نيز قرار گرفتند. گروه كنترل نيز هيچ مداخله‌اي دريافت نكردند. وزن افراد با حداقل لباس با ترازوي Seca با دقت 5/0 كيلوگرم و قد افراد در حالت ايستاده با قدسنج متصل به ‌ترازو با دقت 5/0 سانتي‌متر اندازه‌گيري شد. BMI با تقسيم وزن بر مجذور قد بر حسب متر اندازه‌گيري شد. داده‌ها با استفاده از نرم افزار SPSS16 و آزمون تحليل كوواريانس و آزمون t داده‌هاي وابسته تجزيه و تحليل شدند. يافته‌ها‌: تحليل داده‌ها نشان داد در پايان مطالعه رژيم‌درماني به‌تنهايي در كاهش توده بدن اثر معني‌داري نداشت (05/0P > ) اما در گروه2 كه روايت‌درماني نيز به‌همراه رژيم‌درماني براي آنها اعمال مي‌شد، كاهش معني‌داري در توده بدن ديده شد (001/0P < ). مقايسه ميانگين‌هاي 3 گروه مورد مطالعه نشان داد كه تفاوت معني‌داري در اثرگذاري رژيم غذايي و روايت‌درماني بر توده بدن در نمونه‌هاي مورد بررسي وجود نداشت. نتيجه گيري: مشخص شد روايت‌درماني، فاز اوليه درمان را به ‌اصلاح روايت‌هاي زندگي كه حول اضافه‌وزن مي‌‌گردد، اختصاص مي‌دهد كه همگام با رژيم غذايي اجرا مي‌‌شود. به‌عبارتي فاز دوم درمان كه به ‌كاهش BMI منجر مي‌شود، بعد از اصلاح روايت‌هاي زندگي زنان چاق اتفاق مي‌افتد. رژيم‌درماني، به‌علت اينكه با روايت‌هاي زندگي زنان چاق همگام نيست، نقشي در اصلاح روايت‌هاي زندگي براي عملكرد موفق‌تر رژيم‌هاي غذايي ندارد. با توجه به ‌اثر بخشي روايت‌درماني بر كاهش توده بدن و مشخص شدن عدم اثربخشي رژيم‌هاي غذايي به‌تنهايي، نياز به ‌بررسي روايت‌هاي زندگي زنان مبتلا به ‌اضافه‌وزن و اصلاح آن ديده‌ مي‌شود. واژگان كليدي: روايت‌درماني، شاخص توده بدن ( BMI)، رژيم‌درماني، اضافه‌وزن

Background and Objectives: This study was carried out with the aim of comparing the effect of diet therapy and narrative intervention on the extent of body mass index (BMI) reduction in overweight and obese women. Subject and Methods: This was a quasi experimental-interventional study, in which 30 overweight women were selected by random sampling from among those consulting the Diet Clinic and randomly assigned to one of 2 intervention (group 1, diet therapy alone; group 2, diet therapy plus narrative therapy) and a control group (receiving no intervention). The period of intervention was 5 weeks. Weight of all the subjects with light clothing was measured by a Seca scale to the nearest 0.5 kg and their height by a stadio-meter to the nearest 0.5 cm. The BMI was calculated by dividing weight (in kg) by squared height (m2). The data were analyzed using the SPSS 16 software, the statistical test being covariance analysis and paired t- test. Results: Data analysis showed that diet therapy alone (group 1) had no significant effect on the BMI (P > 0.05), while in group 2 (diet therapy plus narrative therapy) BMI decreased significantly (P < 0.001). Inter-group comparison (among the 3 groups) showed that there were no significant difference between diet therapy and narrative therapy with regard to BMI. Conclusion: The findings show that in the first phase of intervention life narratives about overweight help obese women correct their nutritional habits. This is followed by BMI reduction in the second phase. Since diet therapy is not consistent with the women’s life narratives, it plays no role in correcting life narratives for more successful dieting. Considering the efficacy of narrative therapy in body mass index reduction and no effect by diet therapy alone, further studies on the life narratives of overweight women and their correction are recommended Keywords: Narrative therapy, Body mass index (BMI), Diet therapy, Overweight