اثرات سيستم‏هاي خاك‏ورزي بر عملكرد پنبه بعد از كلزا در گرگان

Effects of tillage systems on yield of cotton following canola in Gorgan

خاك‏ورزي حفاظتي يكي از روش‏هاي مفيد براي جلوگيري از تلفات عناصر غذايي، فرسايش خاك و كاهش هزينه‏هاي توليد مي‏باشد. اين تحقيق به منظور بررسي اثر نظام‏هاي مختلف خاك‏ورزي بر روي سه رقم پنبه با آرايش كرت‏هاي خرد شده در قالب طرح بلوك‏هاي كامل تصادفي در سه تكرار در دو ايستگاه هاشم‏آباد و كاركنده گرگان صورت گرفت. فاكتور اصلي شامل پنج روش خاك‏ورزي شامل شخم، چيزل، ديسك، نواري و بدون شخم و فاكتور فرعي شامل سه رقم پنبه به اسامي ساي اكرا324، سيندوز80 و زودرس موتاژنز در نظر گرفته شد. نتايج نشان داد كه بين سيستم‏هاي مختلف خاك‏ورزي اختلاف معني داري وجود داشت به طوري كه در كليه ارقام عملكرد وش، طول شاخه رويا، تعداد شاخه رويا و زايا، ارتفاع بوته و تعداد قوزه در سيستم خاك‏ورزي چيزل و ديسك (خاك‏ورزي حفاظتي) بيشتر از تيمار شخم (خاك‏ورزي مرسوم) و بدون شخم بود. رقم ساي‏اكرا324 در مقايسه با دو رقم ديگر به دليل داشتن تعداد قوزه بيشتر داراي عملكرد وش بيشتري بود. عملكرد وش در سيستم بدون شخم در مقايسه با سيستم‏هاي خاك‏ورزي حفاظتي و رايج كمتر بود اما بوته‏هاي رشد يافته در اين سيستم كوچكتر و شاخه‏دهي كمتري داشت. بنابراين براي حصول عملكردهاي بالاتر از اين سيستم، مي‏توان تراكم بوته را افزايش داد و براي دستيابي به اين هدف، پيشنهاد مي‏شود آزمايشات تكميلي به منظور بررسي اثرات تراكم‏هاي مختلف در اين سيستم بررسي گردد و سيستم خاك‏ورزي حفاظتي با مطالعات جامع‏تر جايگزين سيستم خاك‏ورزي مرسوم شود.

The conservation system is one of the proper methods avoiding the loss of nutrients, soil erosion, and reduce production costs. This research was examined for studying the influences of tillage systems on the three cotton cultivars at Karkandeh and Hashm-Abad stations in Gorgan. The experiments were conducted in a randomized completely block design as split plot with three replications with five tillage systems (Mould board plough, Chisel, Disc, Strip and no tillage) as main plot and three cultivars (Siokra324, Zodrac-Motagenez and Cindoz 80) as sup-plot. The results showed that effects of tillage system was significant on yield. Yield was more in chisel and disk (Conservation tillage) by having more monopodial branch length, number of monopodial and sympodial branch, plant height and boll in plant than Mould board plough (conventional tillage) and no-tillage system in all cultivars. The Siokra324 cultivar had more yield due to having more boll in plant than two other cultivars. Yield in no-tillage system was lower than conservation and conventional tillage but the grown plants in this system were smaller and had lower branching. Thus population density can be increased for gaining higher yield from this system, and it is recommended to do complete experiments for studying the effects of various population densities in no tillage system and conservation tillage with the conclusive studies are replaced conventional tillage.