طراحي مدل رتبه‌بندي آموزشي دانشكده‌هاي ارايه‌كننده رشته تغذيه در ايران، راهكاري براي شناسايي نقاط قوت و ضعف

Educational ranking of schools providing nutrition program in Iran: A strategy to identify the strengths and weaknesses

سابقه و اهداف: در دو دهه اخير گسترش كمي دانشگاه‌هاي علوم پزشكي و افزايش تعداد فارغ‌التحصيلان اين گروه به عنوان در دسترس‌ترين راه حل سامان دادن به كاستي‌هاي سيستم بهداشتي و درماني مدنظر بوده است. در حال حاضر بهبود كيفيت ارايه خدمات آموزشي در دانشگاه‌هاي علوم پزشكي اهميت بيشتري يافته و در اولويت قرار گرفته است. هدف از اين مطالعه طراحي الگويي براي تعيين تفاوت‌هاي ارايه خدمات آموزشي در دانشكده‌هاي ارايه كننده رشته تغذيه در ايران و شناسايي نقاط قوت و ضعف آنها در مقايسه با يكديگر مي‌باشد. روش‌بررسي: با تشكيل يك كميته تخصصي و با استفاده از روش‌هاي بارش افكار و گروه اسمي الگوي رتبه بندي طراحي شد. از هر دانشكده نماينده‌اي معرفي شد تا پرسشنامه‌اي كه براي جمع‌آوري اطلاعات طراحي شده بود را تكميل كند. اطلاعات جمع‌آوري شده با بازديد از دانشكده‌ها تكميل و تصحيح گرديد. سپس امتياز هر دانشكده در هر معيار محاسبه شد. براي آناليز نهايي نيز از يك نرم‌افزار كامپيوتري كه به همين منظور طراحي شده بود استفاده گرديد. يافته‌ها: مجموعه‌اي شامل بيش از 50 معيار و شاخص در قالب يك نمودار شاخه درختي طراحي شده و وزن آنها با روش‌هاي جلب توافق آرا تعيين شد. دانشگاه‌هاي علوم پزشكي ارايه كننده رشته تغذيه با استفاده از الگوي طراحي شده بررسي و مقايسه شدند. نتيجه‌گيري: با انجام اين طرح نقاط قوت و ضعف ارايه خدمات آموزشي در رشته تغذيه مشخص شده و به عنوان الگويي عملي براي اصلاح و ارتقاي كمي و كيفي، در اختيار برنامه‌ريزان و مسيولان قرار گرفت.

Introduction: After two decades of expansion of universities of medical sciences and increasing the number of students as one of the most attainable solutions to overcome sub-standard status of Iranian workforce in health section, quality of medical education has recently taken priority in national health plans. The purpose of this study was designing a benchmark tool for determining differences in the field of education among schools offering nutrition programs in Iran by stratifying their educational services. Methods: To measure the educational performance of schools providing nutrition programs nationwide, a benchmarking tool consisting of more than 50 indicators was developed by a special committee via brainstorming and nominal group. The weight given to each indicator was defined through consensus developing methods. Each school was asked to introduce a representative who would complete a questionnaire designed to collect schools’ information. Next, all the divisions were visited by one of the projectʹs members and the school’s representative. Then, data retrieval was performed and verified at the project’s office. The average score of each school for each indicator was calculated. Finally, a special computer software was applied to perform the final analysis. Results: A total of 50 indicators were designed in the form of tree diagram and were weighted via consensus agreement. The medical universities offering nutritional programs were compared using the designed model. Conclusion: This study defined the educational strengths and weaknesses of nutrition program in Iranian schools that could be used as a measure for authorities to devise practical strategies for qualitative and quantitative improvement in medical education.