ارزيابي وضعيت رقابت پذيري كشورهاي عضو اوپك: با تاكيد بر مولفه هاي نوآوري محور

Competitiveness Assessment of OPEC Member: with an Emphasis on Innovation-driven Componets

رقابت پذيري از جمله مباحثي است كه طي چند دهه اخير توجه بسياري از محققين و سياستگذاران را به سمت خود معطوف كرده است. در دنياي امروز و با گسترش پديده جهاني شدن، كشورها تمامي تلاش خود را بكار مي گيرند و از همه ظرفيت هاي شان استفاده مي كند تا بتوانند با ارتقا توان رقابت پذيري به كسب سهم بيشتر از بازارهاي بين المللي نايل آيند. در ميان عواملي كه موجب افزايش قدرت رقابت پذيري كشورها مي شود، مي توان به شاخص هاي نيازهاي اساسي، كارايي محور و نوآوري محور اشاره نمود كه همگي در گزارش رقابت پذيري جهاني مجمع جهاني اقتصاد، بعنوان مورد توجه قرار گرفته اند. در اين مطالعه به بررسي وضعيت شاخص كلي رقابت پذيري و همچنين مولفه هاي نيازهاي اساسي و نوآوري محور اثرگذار بر رقابت پذيري در بين كشورهاي عضو اوپك براساس گزارش رقابت پذيري جهاني 2011-2010 پرداخته مي شود. نتايج نشان مي دهند وضعيت رقابت پذيري در بين كشورهاي مورد بررسي چندان نامناسب نيست، اما بايد خاطر نشان ساخت توان رقابتي آنان وابستگي زيادي به زيرساخت ها و محيط كلان اقتصادي كه خود تابع صادرات نفت و درآمدهاي ارزي حاصل از آن مي باشد، دارد. در عين حال، وضعيت رقابت پذيري آنان از منظر مولفه هاي نوآوري نامناسب است. بنابراين به تصميم گيران اقتصادي اين كشورها پيشنهاد مي شود توان رقابتي شان را بسمت اتكا بر مولفه هاي نوآوري محور كه قدرت انعطاف بيشتري داشته و ارزش افزوده بالاتري بدنبال دارد، سوق دهند.

Competitiveness is an issue that in recent decade has shifted the attention of many researchers and policymakers to its side. In todayʹs world of expanding globalization, countries are employing all their efforts and use all of their capacities to be able to gain more shares of international markets by improving the competitiveness. Among the factors that increase the competitiveness of the countries, the basic needs indicators, efficiency-driven and innovation-driven can be noted that all of them have been considered in Global Competitiveness Report of the World Economic Forum as one of the most reliable sources of competitiveness at the national level. In this paper, we try to investigate the status of overall index of competitiveness and innovation and basic factors influencing the competitiveness among OPEC members according to the Global Competitiveness Report 2010-2011. The results show that the state of competitiveness among countries is not so appropriate, also it should be noted that their competitive power is largely dependent on infrastructure and macroeconomic environment which themselves function from oil exports and foreign exchange revenues. Beside, the innovation components of their competitiveness are poor. Thus, it should be noted that the economic decision- makers in these countries are recommended to push their competitive power toward relying on innovation-driven components which have more flexibility and seek higher value-added for them.