ارزيابي اثرات بستر كاشت و دور آبياري بر شاخص هاي رشد گياهچه اي ارقام گوجه فرنگي در شرايط گلخانه

Effects of Different Substrates and Irrigation on Seedling Growth Indices of Different Cultivars of Tomato (Lycopersicon esculentum) in Greenhouse

به منظور مطالعه اثرات بستر كاشت و رژيم آبياري بر شاخص هاي رشد گياهچه اي تعداي از ارقام هيبريد و استاندارد گوجه فرنگي، آزمايشي در سال 1388 در گلخانه تحقيقاتي دانشكده كشاورزي دانشگاه فردوسي مشهد بصورت فاكتوريل بر پايه طرح كاملا تصادفي با سه تكرار اجرا شد. فاكتورهاي مورد بررسي شامل بستر كاشت (پيت، كوكوپيت و خاك باغچه)، رژيم آبياري (48 و 72 ساعت) و رقم (جي اس 12، آر اف تي و زمرد به عنوان ارقام هيبريد؛ سوپرمجار، سوپر سي اچ و كويين به عنوان ارقام استاندارد) بودند. بر اساس نتايج آزمايش، حداكثر سرعت سبز شدن (04/6 درصد روز1-)، وزن خشك برگ (61/0 گرم)، سطح برگ (3/172 سانتيمتر مربع) و ارتفاع ساقه (15/6 سانتيمتر) در بستر كاشت پيت و حداكثر تعداد ميانگره (11) در بستر كوكوپيت مشاهده شد. همچنين بيشترين مقادير وزن خشك برگ (60/0 گرم)، وزن خشك ساقه (29/0گرم)، سطح برگ (18/149 سانتيمتر مربع) و ارتفاع ساقه (60/5 سانتيمتر) در رژيم آبياري 48 ساعت، و بيشترين درصد سبز شدن (8/80 درصد)، سرعت سبز شدن (13/6 درصد روز1-) و قطر ساقه (63/2 ميليمتر) در رژيم آبياري 72 ساعت بدست آمد. در بين ارقام مورد مطالعه بيشترين درصد سبز شدن (8/98 درصد) و تعداد ميانگره (10 عدد) در رقم جي اس 12 و بيشترين مقدار وزن خشك برگ (61/0 گرم) و ارتفاع ساقه (33/5 سانتيمتر) در رقم زمرد بدست آمد. نتايج نشان داد كه اثرات متقابل دوگانه و سه گانه براي اكثر صفات معني دار گرديد و بيشترين مقادير وزن ريشه و سطح برگ در تيمار دور آبياري 48 ساعت با بستر پيت و همچنين 48 ساعت با رقم زمرد بدست آمد. همچنين بيشترين سرعت جوانه زني در تيمار دور آبياري 72 ساعت و بستر پيت (87/6 درصد روز1-) مشاهده شد. به طور كلي نتايج اين مطالعه نشان داد كه بعضي از بسترهاي كاشت بدون خاك بسته به نوع ارقام شاخص هاي رشد گياهچه اي گوجه فرنگي را بهبود مي دهند.

This study was conducted to investigate the effects of substrate and irrigation on seedling growth indices of some hybrid and standard cultivars of tomato. The experiment was evaluated at research greenhouse of Faculty of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad based on Completely Randomized Design with three replications. Studied factors contained: types of substrate (peat, coco-peat and soil), irrigation regime (48 and 72 hour) and cultivars (hybrid: Zomorod, G.S.12 and R.F.T and standard: Super Majar, Queen and Super C.H). Results showed the highest germination rate (6.04 % day-1), leaf dry weight (0.61 gr), leaf area (172.3) and stem height (6.15 cm) were in peat substrate and the highest amounts of inter bud (11) were cocopeat. Also, the maximum amounts of leaf dry weight (0.60 gr), stem dry weight (0.29 gr), leaf area (149.18 cm2) and stem height (5.60 cm) were obtained in 48 hour regime and the maximum germination percentage (80.8%), germination rate (6.13% day-1) and stem diameter (2.63 mm) were observed in 72 hour regime. The highest germination percentage (98.8%) and number of inter bud (10) were in G.S.12 cultivar and the highest amounts of leaf dry weight (0.61 gr) and stem height (5.33 cm) were obtained in Zomorod cultivar. Results of intraction effects showed that the highest amounts of root weight and leaf area were observed in 48 hour with peat substrate and 48 hour with Zomorod cultivar treatments. However, maximum amount of germination rate were obtained in 72 hour with peat substrate (6.87% day-1). Overall, results of this study showed that seedling growth indices in tomato are improving by applying some soilless culture and also, it depends on kind of cultivars.