بررسي تطبيقي استعاره‌هاي مفهومي جهتي در زبان‌هاي اسپانيايي و فارسي

A Comparative Survey of Orientational Conceptual Metaphors in Spanish and Persian

مقاله حاضر با هدف بررسي تطبيقي استعاره‌هاي مفهوميِ جهتي، در دو زبان فارسي و اسپانيايي به نگارش درآمده است. در اين مقاله تلاش شده تا از ميان طبقه‌بندي ليكاف و جانسون (1980) از استعاره‌هاي مفهومي، در قالب استعاره‌هاي ساختي، جهتي و هستي‌شناختي، تنها طبقه استعاره جهتي بر داده‌هايي از زبان اسپانيايي مورد سنجش قرار گيرد و كاربرد اين استعاره در سطح نگاشتِ استعاري و بازنمود زباني در زبان فارسي بازكاويده شود. تحليل 38 نمونه استعاره مفهومي جهتي در قالب 15 اسمِ ‌نگاشت، كه از رمان اسپانيايي گفت‌وگو در كاتدرال اثر ماريو بارگاس يوسا، مجموعه‌مقالاتي درباره استعاره‌هاي مفهومي به زبان اسپانيايي و برخي داده‌هاي شفاهي استخراج شده بود، اين نتيجه را به‌دست داد كه شباهت‌ها ميان استعاره‌هاي مفهومي مبتني بر درك انسان از مقوله «جهت»، در بين دو زبان به‌مراتب بيشتر از تفاوت‌هاست. اين نتيجه، جايگاه بنيادين درك مكان و درك جهت به‌عنوان خاستگاه شكل‌گيريِ استعاره‌هاي مفهومي در حوزه‌هاي انتزاعي را مي‌نماياند. از سوي ديگر، توجه به تفاوت‌هاي دو زبان فارسي و اسپانيايي در ساخت استعاره‌هاي مفهومي، مويد تاثير فرهنگ بر ساخت استعاره‌هاي مفهومي است.

The present paper aimed to comparatively study the orientational conceptual metaphors in Persian and Spanish. In this work, within the Lakoff and Johnson’s (1980) classification of conceptual metaphors as structural, orientational and ontological metaphors, we have tried to the concentrate on the examination of orientational metahors applied to data collected from Spanish, and to prove the use of these metaphors at the level of metaphorical mapping as well as linguistic representation in Persian. The analysis of 38 samples of orientational conceptual metaphors in the form of 10 names of mapping extracted from the Spanish novel Conversation in the Cathedral by Mario Vargas Llosa, a collection of papers in Spanish about conceptual metaphors, and a series of oral data, made us conclude that the similarities related to conceptual metaphors based on the human understanding of the sense of “space” and “direction” are more than the disparities in these two languages.