تاثير كم آبياري بر گزينش الگوي كشت بهينه‌‌ي فرآورده هاي كشاورزي در شرايط بحران آب: مورد استان فارس

Effect of Deficit Irrigation on Selecting Optimal Crop Pattern under Water Crisis Conditions: A Case Study in Fars Province

در اين مطالعه به بررسي رابطه‌‌ي استفاده از روش كم آبياري با انتخاب الگوي بهينه‌‌ي فرآورده هاي كشاورزي پرداخته شده است. اين روش به طور گسترده‌اي، به ويژه در نواحي مواجه با كم آبي، مورد استفاده قرار گرفته است. واقع شدن شهرستان فسا در اقليم صحرايي گرم، رخ دادن تنش هاي آبي بيشتر در آن نسبت به ساير مناطق اقليمي استان فارس، دليل انتخاب منطقه ي مزبور براي مطالعه‌‌ي حاضر بوده است. به منظور بيشينه كردن درآمد خالص مزرعه‌‌ي نماينده‌‌ي منطقه‌‌ي مورد مطالعه، از يك الگوي برنامه‌ريزي غيرخطي مشروط بر توابع واكنش عملكرد فرآورده ها نسبت به آب در فضاي ساير محدوديت ها، استفاده گرديد. نتايج نشان داد كه با اعمال آبياري كامل به جاي كم آبياري در الگوي جاري و كاهش سطح زيركشت تا سطح استفاده از موجودي آب، امكان افزايش درآمد مزرعه‌‌ي نماينده وجود دارد. علاوه بر آن، بسته به شدت بحران و اندازه‌‌ي كمبود آب، نحوه تصميم گيري براي تعيين راهبرد آبياري و الگوي كشت در شرايط خشكسالي متفاوت است، به شكلي كه اگر كاهش سطح تامين آب به بيش از نصف موجود برسد، اتخاذ راهبرد كم آبياري بهترين گزينه براي استفاده‌‌ي بهينه از زمين و كمينه‌‌ي آب موجود خواهد بود. در اين خصوص، با پذيرش كاهش عملكرد براي بعضي از فرآورده ها و تغيير الگوي كشت آنها منطبق با درآمد نهايي حاصله از هر واحد مصرف آب، مي‌توان به كمترين كاهش در بازده‌‌ي برنامه‌اي مزرعه دست يافت.

In this study, the relationships between deficit irrigation with optimal cropping pattern was studied. This technique has been used widely, especially in regions facing water deficit. Since Fasa City of Fars Province is placed in warm climate and affected by water stress more than other climatic regions of the province, this city was selected as the study area. A nonlinear programming model with an aim to maximize net revenue was used subject to the yield response functions to water and other limitations. The results showed that there is the possibility of increasing income of representative farm by applying full irrigation instead of deficit irrigation in the current pattern and reducing cultivation to use the available water. In addition, in drought conditions, depending on the severity of the crisis and water restrictions, how to decide strategy for irrigation and land is different to the way if the level of water supply reduce to more than half of the current available water, the deficit irrigation strategy is the best options for optimal use of land and minimum available water. In this regard, farmer can reduce his gross margin reduction to a minimum by adopting yield reduction for some crops and changes in their cropping pattern in accordance with their marginal revenue of each unit of water consumption.