نقش و جايگاه آمايش مناطق مرزي در نظام برنامه ريزي(مطالعه موردي: مناطق مرزي ايران)

آمايش مناطق مرزي در ايران، به دليل وجود مرزهاي طولاني و قرارگيري بيش از نيمي از استان‌هاي كشور در مرزهاي بين-المللي با كشورهاي همجوار، از جايگاه ويژه اي در نظام برنامه ريزي كشور برخوردار است. بنابراين، هدف اين مقاله، ضمن تبيين جايگاه آمايش مناطق مرزي در نظام برنامه ريزي كشور؛ شناخت عناصر و مولفه آن، چگونگي ارتباط اين عناصر با ديگر عناصر نظام برنامه ريزي كشور و شناخت اهميت و ضرورت پرداختن به آمايش مناطق مرزي است. نتيجه گيري مطالعات اين مقاله نشان مي دهد كه توسعه و امنيت در مناطق مرزي، لازم و ملزوم يكديگر است. همچنين، شدت عدم تعادل منطقه اي ميان مناطق مرزي و مناطق داخلي در ايران بر توسعه ملي تاثيرگذار است. به عبارت ديگر، اگر چه توسعه نيافتگي در مناطق مرزي كه منجر به ناامني مي شود، اثرات خود را بر توسعه نيافتگي و ناامني در كل كشور مي گذارد. اما موانع ذهني و عيني زيادي تاكنون باعث شده است اين گونه تاثيرات منفي ادامه داشته باشد. آمايش مناطق مرزي سعي دارد اين موانع را بردارد و با ارايه يك نوع برنامه ريزي فضايي- راهبردي، توسعه يكپارچه و پايداري ملي را تحقق بخشد.

Spatial planning of boundary regions in IRAN for being of length borders and locating more than half of country provinces in international borders with neighboring countries ,to prosper special position in the country planning system .Therefore the main object of this thesis in the meanwhile making clear boundary regions spatial planning in programming system ,recognition of elements and its component, the methods of connection of these elements with other elements of country programming system and recognition of importance and necessity of dealing with boundary regions spatial planning. Results show that development and security in the boundary regions correlative with each other. Also intensity of regional unbalance between border regions and interior regions in IRAN effected on national development, in other words although undeveloped in the boundary regions led to in security to produce an effect on undeveloped and insecurity on the whole country. However mental and objective obstacles has been caused that continuing these negative effects .The boundary regions spatial planning trying to removing these obstacles and with presenting an spatial–strategically programming to reach fulfillment national stability development .