سطوح وارونگي در آلودگي هاي شهر تهران

Air pollution Inversion Levels in Tehran city

هدف از اين تحقيق بررسي سطوح رخداد وارونگي دما و تاثير آن بر روي آلودگي هواي شهر تهران است. بدين منظور ابتدا براي 5 ايستگاه انتخابي سطح شهر تهران، طي سالهاي 1383 تا 1387، 100 روز از روزهايي كه ايستگاه ها بيشترين ميزان آلودگي را داشته اند انتخاب گرديد و وضعيت وارونگي در سطوح 900 تا 300 هكتوپاسكال در روزهاي آلوده با استفاده از نمودارهاي Skew-T و نقشه هاي فشار سطح زمين، 500 هكتوپاسكال و امگاي سطح 850 هكتوپاسكال مورد بررسي قرار گرفت. نتايج بدست آمده نشان داد كه بين 73 تا 5/85 درصد ميزان آلودگي در ايستگاه هاي سطح شهر تهران ناشي از وارونگي دما بوده است. از طرفي ديگر نتايج نشان داد وارونگي هاي دمايي شهر تهران متاثر از سامانه هاي فشار و تشعشع زياد سطح زمين است. از نظر ميزانCO، PM10 و SO2 ايستگاه آزادي آلوده ترين ايستگاه بوده اند. از نظر NO2 ايستگاه شهر ري آلوده ترين و از نظر ميزان غلظت O3 ايستگاه شهرري آلوده ترين ايستگاه بوده است. با اينكه جهت باد غالب تهران از غرب به شرق است اما درآلودگي هاي ناشي از وارونگي، به دليل سرعت كم جريان هوا، باد تاثير زيادي در پالايش هوا ندارد. همچنين از نظر توزيع فضايي آلودگي، در مركز و غرب از شرق بيشتر است. بعلاوه از شمال به جنوب تهران، بر ميزان غلظت آلاينده هاي NO2 و O3 افزوده مي گردد و از ميزان غلظت آلاينده هاي CO، PM10 و SO2 كاسته مي شود.

Air pollution Inversion Levels in Tehran city Hassan yavari: Ms Student climatology Tarbiat Moallem University Mohammad saligheh: Assistant Professor, Faculty of Geography Tarbiat Moallem University Abstract The purpose of the present study was to investigate the levels of temperature inversion and the effects it causes on the air pollution of Tehran. To this aim, 100 days from 2005 to 2009 which had the highest pollution levels were chosen from five stations. The inversion levels for these days were investigated through Skew-T graphs and the earth pressure plans in the levels of 900 to 300 hecto pascal. The results showed that between 73 to 85.5 percent of the air pollution in the Tehran stations are due to pressure systems and the high level of radiance from earth surface. The level of CO, PM10, SO2, was highest in Azadi station. The level of CO2 was highest in Rey station. The level of O3 was highest in Rey station. Although, the direction of the wind is from west to east but due to invergen as well as the low speed of wind, the wind flow does not influence the weather condition. Also, the spatial distribution of the weather pollution of Tehran showed that the amount of pollution is higher in center and west. In addition, from north to south the level of NO2 and O3 increase and the levels of CO, PM10, and SO2, decrease. Keywords: Tehran weather, spatial analysis, temperature inversion, air pollution, Inversion