بررسي تغييرات الگوي جذب آب توسط ريشه گياه لوبيا در شرايط كم‌ آبياري و گلخانه‌اي

Effect of deficit irrigation on Bean root water uptake in different depths

شناخت نحوه جذب آب توسط ريشه گياه در شرايط تنش آبي منجر به تشخيص محل مناسب براي تخليه آب آبياري است. هدف از انجام اين تحقيق، بررسي تاثير تنش رطوبتي خاك بر نحوه جذب آب توسط ريشه گياه لوبيا است. كشت گياه لوبيا در قالب طرح كاملاً تصادفي، با چهار تيمار و چهار تكرار در شرايط گلخانه‌اي انجام گرفت. تيمارهاي تحقيق شامل آبياري كامل به عنوان شاهد (FI) و كم ‌آبياري با كاربرد مقادير به ترتيب 80، 60 و 50 درصد تيمار شاهد (DI80، DI60 و DI50) بودند. خاك مورد آزمايش به چهار لايه مساوي تقسيم شد. ميزان جذب آب توسط ريشه براساس بيلان رطوبتي خاك محاسبه شد. نتايج نشان داد كه تغييرات رطوبتي لايه چهارم در دو تيمار شاهد و كم آبياري 80 درصد بسيار كم مي‌باشد. در تيمارهاي 50 و 60 درصد كم آبياري، تغييرات رطوبتي لايه سوم و چهارم نيز بيشتر شدند. حداكثر و حداقل ميزان جذب به ترتيب در تيمارهاي شاهد و DI50 8/11 و 9/5 ميلي-متر در روز مشاهده شد. در تيمارهاي DI80، DI60 و DI50 متوسط ميزان جذب آب به ترتيب 11/8، 5/26 و 84/33 درصد نسبت به جذب در تيمار شاهد كاهش يافت كه در سطح پنج درصد معني‌‌دار بود. در تيمارFI ، سهم جذب آب از لايه اول و دوم 2/84، در تيمار DI80 36/77 و در تيمار DI60 37/70 و در DI50 96/63 درصد كل جذب آب از همه لايه‌ها بود.

More understanding of root water uptake (RWU) can lead us to discharge the irrigation water in soil in a water stress condition. The main objective of this research is measurement of RWU by Bean in a water stress condition. A completely randomized design was employed in greenhouse condition concerning four treatments and four replications. The treatments were FI: full irrigation as control, DI80: deficit irrigation with 80% of ETC, DI60 and DI50. Soil depth divided to four equal layers. RWU calculated by soil water balance technique. The results show that minimum soil water difference observed in Layer number four in both FI and DI80. The difference was greater in DI60 and DI50 both in layer number four and three. The maximum RWU was measured 11.8 mm/day in control and it was equal to 5.9 mm/day in DI50 as minimum. The average RWU were decreased 8.11, 26.5 and 33.84 percent in DI80, DI60 and DI50, respectively in comparison with the control where it was significant in five percent level. The portion of Layer 1 and 2 in RWU was 84.2, 77.36, 70.37 and 63.69 in FI, DI80, DI60 and DI50, respectively.