كارايي مصرف آب در كشت مخلوط كدوي تخمه كاغذي (Cucurbita pepo L. var. styriac) با نخود (Cicer arietinum L.) و عدس (Lens esculenta Moench.) در سطوح مختلف مصرف نيتروژن

Water use efficiency in medicinal pumpkin (Cucurbita pepo L. var. styriac)/ chickpea (Cicer arietinum L.)- lentil (Lens esculenta Moench.) intercropping system associated with several nitrogen levels

با وجود آنكه ممكن است اختلافات فيزيولوژيك و مرفولوژيك بين اجزاي مخلوط به افزايش كارايي مصرف آب منجر شود، بيشتر پژوهش هاي چند كشتي بر روي عملكرد متمركز شده است. بطوريكه كارايي استفاده از منابع توليد (آب، نور و مواد غذايي) كمتر مورد بررسي قرار گرفته است. ضمن اينكه تعيين محدوده مصرف بهينه نيتروژن به عنوان يكي از عوامل بهبود دهنده كارايي مصرف آب اهميت ويژه اي در پايداري كشاورزي دارد. آزمايش در سال زراعي 87-1386 به صورت كرت هاي يكبار خرد شده در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي در تكرار اجرا شد. تيمارها عبارت از چهار سطح مختلف نيتروژن (صفر، 75، 100 و 125 كيلوگرم در هكتار) از منبع كود اوره به عنوان فاكتور اصلي و سه سيستم مختلف كاشت شامل كشت خالص كدوي تخمه كاغذي (Cucurbita pepo L. var. styriac)، كشت مخلوط كدوي تخمه كاغذي همراه با چهار رديف نخود (Cicer arietinum L.) و كشت مخلوط كدوي تخمه كاغذي همراه با چهار رديف عدس (Lens esculenta Moench.) به عنوان فاكتور فرعي بودند. نتايج نشان داد كه مصرف نيتروژن تاثير معني‌داري بر كارايي مصرف آب و كارايي تبخير و تعرق كدوي تخمه كاغذي داشت، ولي اختلاف معني-داري در مقدار كل آب مصرفي، كارايي مصرف آب و كارايي تبخير و تعرق در بين كشت خالص و مخلوط مشاهده نشد. با توجه به عدم تاثير معني‌دار كشت مخلوط بر كل آب مصرفي، كشت مخلوط كدوي تخمه كاغذي با دو گياه نخود و عدس بدون نگراني از افزايش ميزان مصرف آب قابل پيشنهاد است.

Although the physiological and morphological differences between intercropped species caused a higher WUE possibly, most researches on multiple cropping systems have focused on yields and the resources use efficiency (water, light and nutrients) has been less investigated. In addition, optimal use of nitrogen is important to attain sustainable agriculture due to its role in WUE improvement. The experiment carried out during 2008 growing season as split plot based on RCBD design. The main plots included different nitrogen levels (0, 75, 100 and 125 kg.ha-1), which applied as urea and sub plots were three cropping systems consist of sole cropping of pumpkin (Cucurbita pepo L. var. styriac) seed and intercropped with four rows of lentil (Lens esculenta Moench.) and or chickpea (Cicer arieinum L.). The results showed that WUE and evapo-transpiration efficiency of medicinal pumpkin was affected by N application significantly. However no differences were observed between cropping systems with regard to total water use, WUE and evapo-transpiration efficiency. Intercropping has no significant effect on total water use, therefore, medicinal pumpkin/ chickpea- lentil intercropping systems can be recommended without any concern in terms of increasing of water consumption.