بررسي صفات فيزيولوژيكي و عملكرد پنج گونه يونجه يكساله در شرايط آبي

صفات فيزيولوژيكي و عملكرد پنج گونه يونجه يكساله شامل M. radiata، M. turbinata، M. rigidula، M. minima و M. orbicularis در شرايط آبي در قالب طرح بلوك كامل تصادفي با سه تكرار مورد بررسي قرار گرفت. نياز آبي يونجه با استفاده از روش پنمن مانتيث و براساس نرم افزار CROPWAT بر مبناي داده هاي اقليمي منطقه اسلام آباد غرب با در نظر گرفتن بازدهي 90 درصد برآورد شد. نتايج تجزيه واريانس نشان داد كه در بين گونه هاي مورد بررسي براي صفات درصد آب برگ، طول دوره رشد و عملكرد علوفه در سطح 1% و صفت ارتفاع بوته در سطح 5% تنوع معني دار وجود داشت، و براي صفات نسبت برگ به ساقه، تعداد ساقه در بوته و كلروفيل فلورسنس تنوع معني دار مشاهده نشد. نتايج مقايسه ميانگين به روش دانكن براي صفات مورد بررسي نشان داد كه گونه M. rigidula براي بيشتر صفات بويژه عملكرد، نسبت به ديگر گونه-ها برتر بود و گونه هاي M. orbicularis و M. minima در رده دوم اهميت قرار داشتند. گونه هاي M. turbinata و M. radiata ضعيف ترين عملكرد علوفه و تظاهر مورفولوژيكي و فيزيولوژيكي در شرايط آبياري كامل نسبت به ديگر گونه ها با توجه به مقايسه ميانگين داشتند. گروه‌‌بندي تجزيه خوشه‌اي گونه ها به روش Ward براي صفات مورد بررسي نتايج مقايسه ميانگين ها را تاييد نمود، همچنين صفات آب نسبي برگ و طول دوره رشد در سطح 1% و صفات كلروفيل فلورسنس و ارتفاع بوته در سطح 5% همبستگي مثبت و معني دار با عملكرد علوفه خشك نشان دادند. در مجموع، با توجه به نتايج، گونه M. rigidula داراي خصوصيات مورفولوژيك و فيزيولوژيك و به‌ويژه عملكرد علوفه بيشتر نسبت به ديگر گونه ها بود و قابل معرفي در شرايط آبياري استان كرمانشاه مي‌باشد.

In order to study yield and physiological traits of five annual medic species namely M. rigidula, M. turbinata, M. orbicularis, M. radiata and M. minima under irrigated conditions, a field study was conducted based on a complete randomized block design with three replications in Islamabad-Gharb station, Kermanshah, Iran. Water requirement estimated by Penman-Monetith method and CROPWAT package using local climatological data based on 90% of irrigation efficiency. Data analysis showed a significant difference (P < 0.05) between the species for leaf water content, relative water content, growth period, forage yield and plant height traits. In contrast, there were no significance differences for leaf stem ratio, stems per plant and chlorophyll fluoresce. M. rigidula showed better performance for majority of the traits, especially forage yield, followed by, M. orbicularis and M. minima. M. turbinata and M .radiata had lowest forage yield and field performance. Cluster analysis of the data by Ward method confirmed results of the data analysis. There was a positive significant correlation coefficient between relative water content and growth period with forage yield at 1% probability. Plant height and chlorophyll fluoresce showed positive and significant correlation with forage yield at 5% probability. Finally, according to the results, M. rigidula is recommendable for forage production under irrigated condition of the province.