آموزش ارز‌شها در كتابهاي درسي ديني دوره‌ پيش‌حرفه‌اي: بررسي وضعيت موجود و ارايه راهكارهايي براي وضعيت مطلوب

Values Education in Pre-Professional Level of Religion Textbooks: Strategies towards Desired Situation through a Review of the Status Quo

هدف: هدف اين پژوهش بررسي وضعيت موجود آموزش ارزشها در كتابهاي درسي ديني دانش‌آموزان كم‌توان ذهني و تعيين ميزان هم‌خواني آن با وضعيت مطلوب در راستاي بهبود وضعيت است. روش: پژوهش حاضر، از نوع زمينه‌يابي است. نخست پيشينه و مباني نظري آموزش ارزشها، و همچنين اهداف دوره پيش‌حرفه‌اي استثنايي نظام آموزش‌ و پرورش كشورمان براي استنباط و استخراج حيطه‌ها و مولفه‌هاي اساسي ارزشهاي اسلامي بررسي شدند و ارزشهاي ديني در پنج مقوله شامل: ارزشهاي اعتقادي، عبادي، اخلاقي، اجتماعي و اقتصادي طبقه‌بندي شداند؛ سپس كتابهاي ديني دوره‌ پيش‌حرفه‌اي استثنايي تحليل شد و ميزان چگونگي توجه به هر يك از حيطه‌ها و مولفه‌هاي ارزشهاي اسلامي از اين كتابها استخراج گرديد. جامعه و نمونه‌ي آماري اين پژوهش را كل كتابهاي تعليمات ديني دوره‌ پيش‌حرفه‌اي تشكيل مي‌دهند كه در سال تحصيلي1389- 1388 توسط سازمان آموزش‌وپرورش استثنايي تدوين شده است. براي تجزيه و تحليل نتايج به‌دست آمده از روشهاي آمار توصيفي و استنباطي استفاده شده است. يافته‌ها: در محتواي كتابهاي درسي ديني دوره‌ پيش‌حرفه‌اي، ارزشهاي عبادي 86/32% ارزشهاي اعتقادي 65/27% ، ارزشهاي اخلاقي 76/25% ، ارزشهاي اجتماعي 82/11% و ارزشهاي اقتصادي 89/1% را به خود اختصاص مي‌دهند. نتايج آزمونهاي آماري نيز نشان‌ مي‌دهند كتابهاي درسي از نظر توجه متوازن به حيطه‌هاي ارزشي باهم تفاوت معناداري دارند. نتيجه‌گيري: وضعيت فعلي، آموزش ارزشها دركتابهاي تعليمات ديني دوره‌ پيش‌حرفه‌اي از جامعيت و شمول مجموعه‌ ارزشهاي اسلامي به دور است؛ بنابراين با توجه به اهميت تربيت ديني دانش‌آموزان پيشنهاد مي‌شود ، محتواي كتابهاي مورد نظر با توجه به اصول سازمان‌دهي محتوا بازنگري و با رعايت اصل توازن تدوين شود.