بررسي ديناميك زادآوري دانه زاد بلوط به منظور تعيين عوامل محدود كننده استقرار آن در جنگلهاي زاگرس (مطالعه موردي، جنگلهاي سياه كوه ايلام)

Dynamical study of sexual oak regeneration to determine the limiting factors of regeneration establishment in ZAGROS forests (Case study; ILAM SIAHKOOH forest)

به منظور بررسي ديناميك زادآوري جنسي بلوط و تعيين عوامل موثر در كاهش استقرار طبيعي آن منطقه اي به وسعت200 هكتار از جنگلهاي سياه كوه در غرب شهر ايلام انتخاب گرديد. سپس تعداد 30 پلات 100 متر مربعي (با ابعاد10×10متر) بصورت تصادفي سيستماتيك پياده گرديد. پلاتها بصورت ثابت بوده و در سه مرحله (فروردين، اوايل خرداد و شهريور) مورد بررسي و اندازه گيري قرار گرفتند. متغيرهاي مورد بررسي در پلاتها قطر كوچك و بزرگ تاج درختان، تعداد نهالهاي دانه زاد و كيفيت آنها بود. داده هاي بدست آمده بعد از تجزيه و تحليل مقدماتي توسط نرم افزارهاي آماري excel و spss، با استفاده از آزمون دانكن و t-test مورد مقايسه آماري قرار گرفتند. نتايج نشان داد كه فراواني نهال هاي دانه زاد بلوط در مراحل سه گانه مطالعه بطور منظم كاهش يافته و ميانگين تعداد در هكتار نهالها در سه مرحله با هم تفاوت معني دار دارد. همچنين نتايج نشان داد كه ميزان كاهش استقرار نهال در جهات شمالي كمتر از جهات جنوبي و در پناه و سايه درختان و درختچه ها كمتر از فضاي باز و در معرض تابش نور خورشيد بوده است. همچنين مهمترين عوامل موثر در كاهش استقرار نهال، خشكي خاك در لايه هاي سطحي آن در فصل رويش و چراي دام بوده است.

In order to dynamical study of sexual oak regeneration and determining the affecting factors in those natural establishment decline, area about 200 ha of SIAHKOOH forest in northern of ILAM province has been chosen. Then about 30 fixed size plot 100 m2 has been done with random systematic method and measured in 3 phases of inventory. Variables were including max & min crown diameter, seedlings frequency and their quality. Results showed that frequency of oak seedlings in 3 phases has been gradually decreased, so that the means of seedlings frequency in 3 phases have significant difference. Also decline rate of establishment seedlings that situated in northern aspects and under the shade of trees are less than those of seedlings witch located in southern aspects and gaps. Also results showed that the limiting factors of regeneration establishment were draughtiness of soil in surface layers and grazing.