رويكردي فقهي ـ حقوقي برحيات بالقوه رويان آزمايشگاهي

A juridical-legal approach to embryo’s potential Life

سلول‌هاي بنيادين در كنار همانند‌سازي درماني و به عنوان عصاره اين شيوه نوين چندي است كه عالم پزشكي را متحول ساخته و با ظهور انديشه‌هاي بعدي در خصو‌ص اعمال آن نسبت به انسان، جنجال‌هايي را در ميان متفكران اخلاقي، مذهبي و حقوقي، به‌ويژه در خصوص مسايلي چون مرز يك انسان داراي حرمت و كرامت و رويان شبيه‌سازي شده از لحاظ حقوقي، حرمت يا عدم حرمت تخريب مجموعه سلولي ايجاد شده در برخي انواع شبيه‌سازي سبب گرديده است. برآيند اين مناقشات در بسياري از نظام‌هاي حقوقي پذيرش استخراج سلول‌هاي بنيادين در مقطع خاصي از فرايند تقسيم سلولي تخم بارور شده و عدم شناسايي وضعيت اخلاقي خاصي براي اين موجود نوبنيان در اين مرحله و البته، موضع‌گيري صريح بعضي ديگر در نفي اين تكنيك شگفت‌انگيز است، با اين استدلال كه تخم پديد آمده از ابتدايي‌ترين مراحل تقسيم سلولي به علت دارا بودن پتانسيل حيات، داراي حق حيات است. نهايت اينكه سياست تقنيني پيش روي جوامع مختلف، براساس آموزه‌هاي اخلاقي و مذهبي حاكم بر آنها گوناگون است. در اين مقاله برآنيم ضمن توصيف اجمالي مباحث پزشكي و اخلاقي مربوط، مركز ثقل مباحث را براساس مباني فقهي به عنوان شالوده و بنيان حاكم بر موضوع همچون ساير مسايل مستحدثه پايه‌ريزي نموده تا براساس اين اصول و قواعد كه لزوم مراجعه به آنها در فقدان قوانين موضوعه و در اصول قانون اساسي نيز اشاره شده است، بتوان احكام مربوط به كرامت حيات انساني، جايگاه رويان شبيه‌سازي شده (كه اگر شرايط استقرار را نيابد، خود به خود از بين مي‌رود) و راهي براي نجات جان بيماران مبتلا به بيماري لاعلاج به دست آورده، عدم مغايرت موضوع با مباني فقهي و حقوقي را نتيجه گرفت.

Stem cells beside of therapeutic cloning has evaluated medical world as the core of this new way. On the other hand appearance new thoughts about using these technologies has caused challenges among ethical, religious and legal thinkers specially about issues such as legally boundary of a human who has dignity and an embryo who has been created by cloning, awful and un awful to destroy a serie of cells that has been created by therapeutic cloning. All these challenged has led to accepting extract stem cells at a specific stage of fertilized egg division and not recognize moral status for this new being at this stage. But some disagree this new amazing therapeutic way and argue that a fertilized leg has a right to life from the first stage cell division due to have potential for living. Finally, legislative policy is based on ethical and religious teachings in different society. In this article we try to describe relevant medical and ethical issues, and achieving to a verdict related to the case based on jurisprudential fundamentals like other verdicts in the law. A verdict that its loss in law is mentioned in constitution and is about human life, importance of clone for saving lives of incurable patients and has no contraction with general disciplined ethics.