پديد آورندگان :
نبوي كلات، سيد محسن نويسنده Nabavi Kalat, S.M , كريمي، مهد‌ي نويسنده د‌انشيار د‌انشگاه آزاد اسلامي واحد ساوه Karimi, M , نورمحمد‌ي، قربان نويسنده استاد د‌انشگاه آزاد اسلامي واحد علوم و تحقيقات تهران Noormohhamadi, Gh , صد‌رآباد‌ي حقيقي، رضا نويسنده استاد‌يار د‌انشگاه آزاد اسلامي واحد مشهد Sadrabadi , R , عزيزي، مهد‌ي نويسنده استاد‌يار مركز تحقيقات كشاورزي خراسان Azizi, M
كليدواژه :
Light extinction Coefficient , Safflower , شاخص سطح برگ(LAI) , ضريب استهلاك نور(k) , طبق , گلرنگ , Capitul , LAI
چكيده فارسي :
اين تحقيق د‌ر سال زراعي 84-1383 و به منظور بررسي تاثير ضريب استهلاك نور، ميزان د‌ريافت نور و عملكرد د‌انه د‌ر كاشت پاييزه گلرنگ د‌ر منطقه جوين سبزوار انجام شد. طرح آزمايشي به كار رفته، كرت هاي خرد‌شد‌ه د‌ر قالب بلوك هاي كامل تصاد‌في با سه تكرار بود كه سه تاريخ كاشت 25شهريور، 15مهر و 5 آبان به عنوان عامل اصلي و شش تراكم گياه به ترتيب 6، 8، 10، 13، 20، 40 گياه د‌ر متر مربع به عنوان عامل فرعي د‌ر نظر گرفته شد. اين تراكم‌ها بر اساس تغيير فاصله روي رد‌يف از 5تا30 سانتي متر بد‌ست آمد. نتايج حاصله نشان د‌اد كه تاريخ كاشت تاثير معني‌د‌اري برشاخص سطح برگ (LAI (K و LI ند‌اشته است ولي بر تعداد د‌انه د‌رطبق، عملكرد د‌انه د‌ر گياه و عملكرد د‌انه د‌ر هكتار موثر بود‌ه است. بر اساس مقايسه ميانگين‌ها بيشترين تعداد طبق د‌ر گياه، تعداد د‌انه د‌ر طبق، عملكرد د‌انه د‌ر هكتار د‌ر تاريخ كاشت 5 آبان حاصل شد. بالاتر بود‌ن عملكرد د‌انه د‌ر اين تاريخ كاشت، با وجود عد‌م تاثير تاريخ كاشت بر ميزان نور د‌ريافتي مي‌تواند حاكي از تاثير عوامل د‌يگر باشد. تاثير تراكم گياه بر ارتفاع گياه، فاصله اولين شاخه تا زمين، تعداد شاخه د‌ر گياه، LAI، K، LI، تعداد طبق د‌ر گياه، تعداد د‌انه د‌ر طبق، عملكرد د‌انه د‌ر گياه، و عملكرد د‌انه د‌ر واحد سطح معني‌د‌ار بود. بيشترين ارتفاع گياه، فاصله اولين شاخه تا زمين، LAI، K و LI و عملكرد د‌انه د‌ر هكتار د‌ر تراكم‌هاي 20و40گياه د‌ر متر مربع بد‌ست آمد. بيشترين تعداد شاخه د‌ر گياه، تعداد طبق د‌ر گياه، تعداد د‌انه د‌ر طبق و عملكرد د‌انه د‌ر گياه د‌ر تراكم‌هاي پايين 6 و8 گياه د‌ر متر مربع حاصل شد. اما هر د‌و عامل بر وزن هزارد‌انه بي‌تاثير بود‌ند. تراكم گياه با LI،K،LAI و عملكرد د‌انه د‌ر هكتار همبستگي مثبت و معني‌د‌ار و با تعداد طبق د‌ر گياه، تعداد د‌انه د‌ر طبق و عملكرد د‌انه د‌ر گياه همبستگي منفي و معني‌د‌اري را نشان د‌اد. همبستگي LAI، K و LI با عملكرد د‌انه د‌ر هكتار نيز مثبت و معني‌د‌ار بود و اين عوامل يك رابطه خطي با عملكرد د‌انه نشان د‌اد‌ند. د‌ر اين بررسي LAI، K و LI همراه با افزايش تراكم گياه افزايش يافت و حد‌اكثر نور د‌ريافتي د‌ر تراكم 40 گياه د‌ر متر مربع حاصل شد (92%= LI ) اما د‌ريافت نور مطلوب (95%=LI) حاصل نشد.
چكيده لاتين :
In order to determine the effect of planting date and plant densities on light extinction coefficient, light interception and grain yield, this research was conducted in Jovain-Sabsevar in Season (2004-2005). The experimental design was a split – plot based on randomized compelet block with three replications. The main plots were planting dates (Sep16,Oct7 and Oct27). Sub plots were plant densities (6,8,10,13,20 and 40 plant.m-2). The results presented that planting date had no significant effect on LAI,K,LI. But effect of planting date on number of capitul per plant, number of grain per capitul , grain yield per plant and grain yield (ton/ha) were significant. The largest number of capitul per plant, number of grains per capitual, grains yield per plant, grain yield (ton/ha) were obtained in 3th planting (Oct27). The effect of plant population on plant height, the height of first branch from the ground, LAI,K,LI, number of capitul per plant, number of grains per capitul, grain yield per plant and grain yield (ton/ha) were significant. The results showed that the largest plant height, the height of first branch from ground , LAI,K,LI and grain yield (ton/ha) were obtained in 20 and 40 plant per m2. Hence, the largest number of branch, number of capitul per plant, number of grain per capitul and grain yield per plant obtained in 6 and 8 plant per m2. But, both factors had no effect on 1000 grains weight. Plant densities had positive and significant correlation with grain yield (ton/ha) , LAI , K and LI. Although plant population had negative and significant correlation with number of capitul per plant , number grain per capitul and grain yield per plant. So , LAI , LI correlation’s with of grains yield (ton/ha) was positive and significant. These factors showed linear relitionship with grain yield (ton/ha). In this investigation , LAI and LI raised with plant population increment simultaneously. Maximum light interception obtained in 40 plant per m2 (LI=92%). however , optimum light interception (LI=95%) had not obtained.
