تكثير سريع گياه دارويي به‌ليمو از طريق كشت درون شيشه‌اي (L. Lippia citriodora)

Rapid Micropropagation of Lemon Verbena (Lippia citriodora L.) Using In vitro Culture

مقدمه: جنس Lippia داراي بيش از 200 گونه است كه در اين بين گونه Lippia citriodora L. داراي ارزش بالاي دارويي مي‌باشد و تكثير سريع و گسترده آن به روش‌هاي نوين جهت گسترش سطح زيركشت از ارزش بالايي برخوردار است.‌ هدف: تحقيق حاضر به منظور ارايه يك روش سريع و كارآمد براي تكثير اين گونه دارويي براي اولين بار در يك حجم بزرگ با استفاده از قطعات گره‌اي در شرايط كشت درون شيشه‌اي انجام شده است. روش بررسي: قطعات گره‌اي حاوي 1 تا 2 جوانه جانبي به منظور ريزازديادي نوساقه‌ها در محيط كشت MS‌ حاوي غلظت‌هاي مختلف هورمون‌هاي NAA، IBA و BAP كشت شدند. ريشه‌زايي در محيط‌هاي كشت حاوي هورمون‌هاي IBA، NAA و ذغال فعال بررسي و سازگاري در گلدان‌هاي پلاستيكي كوچك حاوي مخلوط پرليت، ورمي كوليت و خاك زراعي انجام شد. نتايج: بيشترين تعداد شاخه‌ها در تيمار هورموني حاوي 3 ميلي‌گرم در ليتر BAP در تركيب با 1/0 ميلي‌گرم در ليتر هورمون IBA و بيشترين فراواني ريشه در تيمار هورموني حاوي IBA در غلظت 5/0 ميلي‌گرم در ليتر در تركيب با 2 گرم در ليتر ذغال فعال به دست آمد. نتيجه‌گيري: با توجه به امكان تكثير سريع و آسان گياه به‌ليمو در محيط‌هاي حاوي هورمون‌هاي BAP و IBA به ترتيب در غلظت‌هاي 3 و 1/0 ميلي‌گرم در ليتر مي‌توان روش كشت درون شيشه‌اي را به عنوان روشي سريع و ارزان جايگزين روش‌هاي رايج تكثير گياه دارويي به ليمو نمود.

Background: The genus Lippia contains more than 200 species that Lemon verbena (Lippia citriodora) has a high medicinal value. Therefore expansion of its acreage using development of rapid and new propagation methods has a high importance. Objective: The aim of this study was to present a rapid, new and effective method, using nodal segments, for large scale propagation of this plant. Methods: In order to the shoot micropropagation, lateral buds on nodal segments were placed on MS medium supplemented with different concentrations of auxin and cytokinin hormones. Root induction was studied in the media containing IBA, NAA and activated charcoal. For acclimatization, plants were transferred to plastic bags containing a mixture of vermiculite, perlite and soil. Results: The highest number of shoots was obtained on the MS medium supplemented with 3 mg/L BAP in combination with 0.1 mg/L IBA and well-developed shoots were rooted on the MS medium with 0.5 mg/L IBA and 2 gr/L activated charcoal. Conclusion: According to the high rate of proliferation in the media supplemented with BAP and IBA (3 and 0.1 mg/L, respectively), this technique can be used instead of conventional propagation methods, as a quick and economical technique to propagation of a wide range of the same plants.