مقايسه مدت زمان بلوك حسي و عوارض ناشي از اضافه كردن دوزهاي مختلف فنتانيل اينتراتكال به ليدوكايين 5% در بيحسي نخاعي

Comparison of the Duration of Sensory Block and Side Effects of Adding Different Doses of Intrathecal Fentanyl to Lidocaine 5% in Spinal Anesthesia

مقدمه و هدف: فنتانيل جهت بهبود كيفيت بلوك حسي و افزايش زمان بيدردي پس از عمل در بي حسي نخاعي بكار مي رود. هدف از انجام اين مطالعه مقايسه مدت زمان بلوك حسي و عوارض ناشي از اضافه كردن دوزهاي مختلف فنتانيل اينتراتكال به ليدوكايين 5% در بيحسي نخاعي مي باشد. روش كار: 140 بيمار كانديداي عمل جراحي انتخابي تحت بيحسي نخاعي، به يك كارآزمايي باليني دو سو كور با كنترل دارونما وارد شدند. براي بيحسي نخاعي از 100 ميلي گرم ليدوكايين اينتراتكال 5% استفاده شد. بيماران به صورت تصادفي در 4 گروه 35 نفري : شاهد (2 ميلي ليتر آب مقطر)، گروه دو (25 ميكروگرم فنتانيل)، سه (50 ميكروگرم فنتانيل) و چهار (100 ميكروگرم فنتانيل) تقسيم شدند. طول مدت بلوك حسي ، وقوع عوارض در گروهها مورد بررسي قرار گرفت و اطلاعات بدست آمده توسط نرم افزار آماري SPSS و با استفاده از آزمون هاي مرتبط تجزيه و تحليل گرديدند. نتايج: گروهها از نظر متغيرهاي دموگرافيك تفاوت معني داري نداشتند(05/0P > ). ميانگين طول مدت بي دردي در گروه شاهد معادل 05/25±28/100 دقيقه ، در گروه دوم 4/18±28/112 دقيقه ، در گروه سوم 63/10±28/135 دقيقه و در گروه چهارم 42/12±140 دقيقه بود كه به غير از گروه شاهد با گروه دو وگروه سه با گروه چهار، اختلاف بين تمامي گروهها از نظر آماري معني دار بود(001/0P < ). فراواني خواب آلودگي و دپرسيون تنفسي در گروههاي سه و چهار به ميزان معني داري نسبت به گروههاي شاهد و دو بيشتر بود. (01/0P < ). فراواني خارش در گروه شاهد نسبت به گروه هاي سه و چهار به ميزان معني داري كمتر بود و بيماران گروه دو نيز نسبت به گروه چهار خارش كمتري را تجربه كردند (01/0P < ). فراواني تهوع و استفراغ و لرز در گروه شاهد به ميزان معني داري از گروه دو و سه و چهار بالاتر بود (01/0P < ). نتيجه نهايي: اضافه كردن 50 ميكروگرم فنتانيل به 100 ميلي گرم ليدوكايين اينتراتكال موجب افزايش معني دار طول مدت بيدردي مي شود اما با افزايش خطر دپرسيون تنفسي همراه است.

Introduction & Objective: Fentanyl has been used to improve quality and increase the duration of sensory block and analgesia after surgery in spinal anesthesia, but the effects of different doses are not still correctly specified. The aim of this study was to compare the duration of sensory block and side effects of adding different doses of intrathecal fentanyl to lidocaine 5% in spinal anesthesia. Materials & Methods: 140 adult patients undergoing elective surgery under spinal anesthesia were enrolled in a double blind placebo-controlled clinical trial. For spinal anesthesia in all patients, 100 mg of 5% intrathecal lidocaine was used and based on the drug added, patients were randomly assigned to one of four groups of control (2 ml distilled water), group two (25 microgram fentanyl), three (50 microgram fentanyl) and four (100 microgram fentanyl) groups. Duration of sensory block and the occurrence of complications were evaluated. Results: The groups were similar regarding demographic variables. (P > 0.05) Mean duration of analgesia in the control group was 100.28±25.05 minutes and in group two was 112.28±18.4 minutes and in the third group was 135.28±10.63 minutes, and in group four, it was 140±12.42 minutes. Except for the differences of the control group with group two and those of group three with group four, the differences between all groups were statistically significant. (P < 0.001) The frequency of sedation and respiratory depression in was significantly higher in groups three and four compared to the control group and group two. (P < 0.01) The frequency of itching in the control group was lower than those of groups three and four and the patients in group two experienced less itching compared to group four. (P < 0.01) The frequency of nausea and vomiting and shivering in the control group was higher than those of groups two and three and four. (P < 0.01) Conclusion: Adding 50 microgram of fentanyl to 100 mg intrathecal lidocaine significantly increases the duration of analgesia, but it is also associated with the risk of respiratory depression.