ارتباط مصرف استروييدهاي آنابوليك در ورزشكاران بدنساز با خودكارآمدي و كنترل رفتار درك شده

Relation of Self-efficacy and Perceived Behavior Control on Gym Users’ Anabolic Steroid Use Related Behaviors

مقدمه و هدف: سو مصرف استروييدهاي آنابوليك در ميان ورزشكاران حرفه اي و آماتور و مراجعين به سالن هاي ورزشي در حال گسترش است. آگاهي آموزش دهندگان بهداشت از اينكه چرا ورزشكاران از اين گونه مواد استفاده مي كنند مي تواند آنان را در طراحي يك برنامه آموزشي مناسب و اثربخش راهنمايي كند. در اين راستا مفهوم كنترل رفتار به معني برآورد فرد از آساني يا سختي انجام رفتار است و خودكارآمدي نيز اطمينان خاطري است كه شخص درباره انجام فعاليت خاصي احساس مي نمايد. هر دوي اين مفاهيم اشاره به باورهاي افراد كه آنها را قادر به انجام يك رفتار مي كند، دارند. هدف از انجام مطالعه حاضر تعيين نقش خودكارآمدي و كنترل رفتار درك شده در پيش بيني مصرف استروييدهاي آنابوليك در بين ورزشكاران رشته بدنسازي مي باشد. روش كار: اين مطالعه از نوع توصيفي مقطعي مي باشد كه بر روي 300 نفر از ورزشكاران عضو باشگاه هاي بدن سازي مردان شهر همدان انجام گرفته است. داده ها با استفاده از پرسشنامه خودگزارش دهي در سه بخش، مشتمل بر اطلاعات دموگرافيك، خودكارآمدي و كنترل رفتار درك شده در عدم مصرف استروييدهاي آنابوليك گردآوري شده است. اطلاعات با بهره گيري از آزمون هاي آناليز رگرسيون لوجستيك و همبستگي پيرسون مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. نتايج: 3/62 درصد ورزشكاران سابقه مصرف استروييدهاي آنابوليك را در طول عمر داشتند كه 73 نفر (3/24 درصد) از ورزشكاران مصرف كننده جاري بودند و 114 نفر (38 درصد) از شركت كنندگان نيز مصرف استروييدهاي آنابوليك در گذشته را داشتند. آناليز رگرسيون لوجستيك نشان داد كه خودكارآمدي (851/0 OR= &000/0P =) و كنترل رفتار درك شده (711/0OR= &000/0P =) پيش بيني كننده مصرف استروييدهاي آنابوليك مي باشند. نتيجه نهايي: خودكارآمدي و كنترل رفتار درك شده بالا، داراي پتانسيل بالايي براي محافظت از نوجوانان و جوانان در پيشگيري از انجام رفتارهاي پر خطر مي باشند. برنامه هاي جامع پيشگيرانه آموزش بهداشت نيازمند تاكيد بر روي عوامل رواني است كه ميانجي و پيش بيني كننده رفتارهاي مرتبط با سلامت نوجوانان و جوانان هستند.

Introduction & Objective: Anabolic steroids (AS) abuse is spreading increasingly among professionals and amateur athletes taking part in gym halls. Healths educatorsʹ awareness of why athletes and gym users take such substances may help them to develop appropriate intervention. In this regard, perceived behavioral control (PBC) is defined as “a person’s estimate of how easy or difficult it will be for him or her to carry out the behavior”, and Self-efficacy (SE) is defined as “people’s beliefs about their capabilities to produce performances that influence events affecting their lives”. Both concepts refer to peopleʹs beliefs that they are capable of performing a given behavior. The aim of this study was to determine the role of SE and PBC in predicting AS use among male body builders. Materials & Methods: In this cross-sectional study, totally three hundred male body builders in Hamadan were randomly selected. The data was gathered using a self-report questionnaire included: demographic characteristics, self-efficacy for not using AS, and PBC for not using AASs. Logistic regression analysis was applied to assess association between SE and PBC with AASs use. Results: Based on the results, 24.3% (n=73) of athletes reported that they had used AS and 38% of them reported the history of using AS in the past. Logistic regression model showed SE (OR=0.851 P=0.000) and PBC (OR= 0.711 & P=0.000) that indicate association between low PBC and Low SE to use AS. Conclusion: High self-efficacy for not using AS and high perceived behavioral control have effective potential to protect adolescents against high risk behaviors. Comprehensive preventative health education programs need to emphasize on psychological factors that mediate and predict adolescents’ and youthsʹ health-related behaviors.