بررسي اثر كودهاي بيولوژيك بر گره زايي و رشد سويا (Glycine max L.) تحت تنش كم آبي بذر

Evaluating effect of biofertilizer on nodulation and soybean (Glycine max L) plants growth characteristics under water deficit stress of seed

به منظور بررسي تاثير كودهاي بيولوژيك بر قدرت رويش بذرها حاصل از تنش كم‌آبي سويا (Glycine max L.) و ويژگي هاي مرتبط، آزمايشي به صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي با چهار تكرار در گلخانه تحقيقاتي پرديس ابوريحان دانشگاه تهران در سال 1386 اجرا گرديد. تيمارهاي آزمايشي شامل كود بيولوژيك (تلقيح بذرها با Bradyrhizobium japonicum، تلقيح توام با B. japonicum و Pseudomonas fluorescens و تلقيح توام با B. japonicum و Glomus mosseae)، رقم (ZaltaZalha و لاين Clark×Hobbit) و تنش كم آبي ]آبياري پس از 50 (آبياري مطلوب)، 100 (تنش متوسط) و 150 (تنش شديد) ميلي متر تبخير از تشتك تبخير كلاس A در مزرعه گياه مادري[ بودند. نتايج نشان داد كه تنش كم‌آبي تاثير منفي بركيفيت بذر داشت و موجب كاهش قابليت ظهور گياهچه، متوسط ظهور گياهچه روزانه، وزن خشك ساقه، برگ و ريشه و تعداد گره شد. در مقايسه ارقام، رقم زالتازالها با وزن خشك ساقه و تعداد برگ بيشتر، رقم برتر بود. كاربرد كود بيولوژيك بر قطر ساقه، وزن خشك ساقه، برگ و ريشه و تعداد برگ و گره موثر بود و تلقيح توام بذرها با برادي ريزوبيوم و گلوموس موجب افزايش صفات مذكور شد. همچنين كاربرد كود بيولوژيك در سطوح مختلف تنش كم‌آبي بر وزن خشك ساقه ارقام موثر بود و تلقيح توام بذرها ارقام با برادي ريزوبيوم و گلوموس موجب افزايش وزن خشك ساقه شد.

In order to evaluate the effects of biofertilizer on soybean (Glycine max L.) seed vigor that produced under water deficit condition and related traits, an experiment was conducted in a factorial layout based of complete randomized block design with four replications at the research greenhouse of Aboureihan campus- Tehran University, Iran. Experimental treatments were include biofertilizer (seed inoculation with Bradyrhizobium japonicum, co-inoculation with Bradyrhizobium japonicum and Pseudomonas fluorescens, co-inoculation with Bradyrhizobium japonicum and Glomus mosseae), Cultivar (Zalta Zalha and Clark×Hobbit line) and water deficit stress [irrigation plants after 50 (normal irrigation), 100 (medium stress), 150 (sever stress) mm evaporation from pan class A, in parents field]. Results showed that the water deficit stress had negative effects on seed quality and seedling emergence percentage, mean daily seedling emergence, root, leaf and shoot dry weight, number of nodule were decreased. ZaltaZalha cultivar had higher shoot dry weight and number of leaf compared with other cultivars. Applications of biofertilzer was effective on stem diameter, root, leaf and shoot dry weight, number of leaf and nodule and those attributes increased by co-inoculation of Bradyrhizobium japonicum and Glomus mosseae. Also, use of biofertilizer in stress levels was effective on stem dry weight. Stem dry weight was increased by Co-inoculation of cultivar seeds with Bradyrhizobium japonicum and Glomus mosseae.