كليدواژه :
ماده خشك(Dry matter) , برنج(Rice) , شوري(Salinity) , فلوريدن(Fluridone)
چكيده فارسي :
برنج يكي از گونه هاي نسبتاً حساس به تنش شوري است كه از نظر تحمل ياحساسيت به تنش شوري، تنوع ژنتيكي زيادي در مخزن ژنتيكي انواع زراعي آن نيز ديده مي شود. براي ارزيابي اثرات شوري بر غلظت سديم، پتاسيم و ABA و همينطور ماده خشك ريشه و ساقه دو رقم حساس (IR29) و متحمل (IR651) معرفي شده IRRI در محيط آبكشت بررسي گرديد. تيمار شوري در دو سطح محلول عادي يوشيدا و يا حاوي 100 ميلي مولار كلريد سديم (m-1 EC=12ds.) در مرحله شش برگي به مدت يك هفته اعمال شد و نمونه گيري طي اين مدت در فواصل زماني (صفر ، 4، 12، 24 ،48،96 و 168 ساعت) پس از اعمال تيمار، از پهنك برگ اول غلاف براي اندازه گيري غلظت ABA و در آزمايش ديگر 4 ساعت پس از اعمال تيمار شوري هورمون فلوريدن با غلظت 50 ميكرو مول فقط براي يكبار بر روي برگ ها پاشيده شدو در پايان دوره تنش از برگ رفرنس براي اندازه گيري ميزان سديم و پتاسيم استفاده شد. در اين آزمايش ماده خشك ريشه و اندام هوايي در هر دو رقم تحت اثر تيمار شوري نسبت به شرايط نرمال بصورت معني دار كاهش يافت، ولي اين كاهش د ر رقم حساس به شوري (IR29) بسيار بيشتر بود. تغييرات غلظت پتاسيم تحت شرايط تنش نسبت به تيمار نرمال در ارقام معني دار نبود، تيمار شوري موجب ازدياد تجمع معني دار سديم در هر دو رقم حساس و متحمل در تيمار پاشش فلوريدن گرديد. البته ميزان تجمع سديم در رقم متحمل كمتر از نصف ميزان تجمع آن در رقم حساس بود. در رقم متحمل تحت تيمار تنش غلظت ABA بصورت معني داري افزايش يافت، حال آنكه در رقم حساس اين افزايش معني دار نبود.
چكيده لاتين :
Rice (Oryza sativa), a salt-sensitive species, has considerable genetic variation for salt tolerance within the cultivated gene pool. To evaluate salinity effects on Na, K and ABA concentration and dry matter of shoot and root, two rice genotypes (IR29 and IR651, sensitive and tolerant respectively identified by IRRI) were grown in a green house experiment, in normal conditions till 6th leaf was fully expanded. Seedlings were exposed to salinity, EC 12 dS m-1 and normal conditions (EC = 1.65 dSm-1, Ushida solution base EC) for one week. Samples were taken 0, 4, 12, 24, 48, 96, 168 hrs after starting the treatments for determining ABA concentration in the youngest leaf .In another experiment after four hrs of inserting the treatment of salinity, fluridone in 50µM was sprayed only once on leaves, then we used the youngest leaf for measuring Na , K concentration. In this experiment dry matter of root and shoot under salinity in contrast to normal treatment decreased significantly, but this decrease was more in sensitive cultivar. Variation of K was not significant under salinity and salinity cause to accumulate Na in fluridone treatment in a couple of cultivars, but Na concentration in tolerant cultivar was less than half in sensitive cultivar. ABA concentration increased significantly under salinity in tolerant cultivar, however, in sensitive cultivar increase was not significant.
