مطالعه هيستوپاتولوژيك و فراساختار اثرات آتنولل، پروپرانولل و ديلتيازم بر هپاتوسيت‏هاي

A Comparative Study on the Effects of Atenolol, Propranolol and Diltiazem in Mice Hepatocytes

چكيده هدف: در اين مطالعه اثر سميت زايي سه داروي ضد فشار خون (پروپرانولل، آتنولل و ديلتيازم) بر سلول‏هاي كبد با يكديگر مقايسه شده است. مواد و روش‏ها: داروها به مدت يك ماه همراه با غذا به موش هاي نر بالغ 8 هفته اي از نژاد NMRI داده شد. موش‏هاي گروه‏هاي تجربي1، 2 و 3 روزانه به ترتيب 50 ميلي گرم بر كيلوگرم آتنولل، 80 ميلي‏گرم بر كيلوگرم پروپرانولل و 180 ميلي‏گرم بر كيلوگرم ديلتيازم دريافت كردند. 12 تا 15 ساعت قبل از كشتن حيوانات غذاي موش‏ها قطع شد و پس از جراحي نمونه‏هاي بافت كبد مورد بررسي ميكروسكوپي نوري و الكتروني قرار گرفتند. شاخص فعاليت هپاتيت نيز محاسبه شد. نتايج: در گروه كنترل بافت ها طبيعي و بدون علايم پاتولوژيك بودند. تغييرات اصلي بافتي در گروه هاي تجربي شامل انفيلتراسيون پورتال لنفوسيت‏ها و نكروز لقمه اي در هر سه گروه تجربي، و فيبروز وسيع در گروه پروپرانولل بود. تصاوير ميكروسكوپ الكتروني نشان دهنده افزايش ميزان ريبوزومها و انكلوزيونها در سلول‏هاي كبدي در هر سه گروه تجربي بود. در موش‏هاي دريافت كننده پروپرانولل تخريب ميتوكندري و گسستگي غشا مشاهده شد. در موش‏هاي دريافت كننده ديلتيازم، شبكه آندوپلاسمي در هپاتوسيت‏ها كاملاً تكه تكه شده و تمامي كريستاهاي ميتوكندري‏ها آسيب ديده بودند. نتيجه گيري: هر سه دارو از نظر كمي در موش‏هاي نر باعث ايجاد مسموميت كبد شدند. از لحاظ كيفي تصاوير ميكروسكوپ الكتروني در دو گروه تيمار شده با پروپرانولل و ديلتيازم حكايت از سميت شديد اين دو داروست. از سه داروي مورد بررسي به نظر مي‏رسد كه ديلتيازم سميت بيشتري براي كبد داشته باشند. واژگان كليدي: آتنولل، پروپرانولل، ديلتيازم، بافت كبدي، ميكروسكوپ الكتروني

Abstract Aim: In this study the toxic effect of the three anti hypertensive drugs (atenolol, propranolol and diltiazem) on hepatocytes were investigated. Materials and Methods: The 8 weeks old adult male NMRI mice were fed with or without the drugs for 1 month. Mice were divided into 4 groups that received atenolol (50 mg/kg/daily), propranolol (80 mg/kg/daily), and diltiazem (180 mg/kg/daily). Food access was stoped 12 to 15 h before the mice were sacrificed and processed for light and transmission electron microscopic evaluation. In addition modified Hepatitis Activity Index was computed too. Results: In the control group no pathological sign was observed. Main histological changes such as portal infiltration of lymphocytes and piecemeal necrosis in all three experimental groups as well as expanded necrosis in proparanolol group were seen. In addition electron microscopic imaging indicated an increase in the level of free ribosomes and glycogen droplets in the experimental groups. Also in the mice treated with propranolol group mitochondria membrane disruption were seen, whereas in the group treated with diltiazem, the mitochondrial cristae and endoplasmic reticulum Disintegration could be observed. Conclusion: Chronic oral administration of atenolol, propranolol and diltiazem in male mice caused hepatotoxicity. The most pathological effects were observed in the group treated with diltiazem, though electrone microscopic imaging indicated the propranolol and dilitiazem were more toxic than the other one. Key words: Atenolol, Propranolol, Diltiazem, Liver tissue, Electron microscopy