شاخص هاي گوش دادن در دوره ابتدايي؛ شواهدي از برنامه درسي زبان ملي چند كشور پيشرو در زبان آموزي و ايران

Indicators of listening instruction at elementary level: Evidence from national language curriculum of some developed countries and Iran

معمولاً «گوش‌دادن» را با «شنيدن» يكي مي‌دانند، درحالي كه «گوش‌دادن» با «شنيدن» فرق دارد. گوش‏دادن يك مهارت و شامل شنيدن و درك مطلبي است كه به‌صورت شفاهي بيان مي‌شود و نيازمند آموزش است، اما شنيدن مهارت نيست بلكه يك موهبت زيست‌شناختي است كه نيازي به آموزش رسمي ندارد، و خود به خود حاصل مي‌شود. هدف تحقيق حاضر تدوين شاخص‌هاي آموزش مهارت گوش‌دادن در برنامه درسي زبان ملّي براي دوره ابتدايي و سپس تبيين نقاط قوت و ضعف راهنماي برنامه درسي زبان فارسي براي دوره ابتدايي ايران (ويراست 1388) به لحاظ شاخص‌هاي مورد نظر بود. براي نيل به اين هدف،‌ محتواي برنامه‌هاي درسي زبان ملّي آمريكا (ايالت نيوجرسي، 2004)، انگلستان (2007)، سنگاپور (2006) و نيز راهنماي برنامه درسي زبان فارسي براي دوره ابتدايي(ويراست 1388) به شيوه كيفي تحليل شدند. پژوهش نشان داد كه در چارچوب برنامه درسي زبان فارسي مهارت گوش‌دادن امري دانسته ‌شده فرض شده است چرا كه تعريف مشخصي براي آن مطرح نشده و خرده ‌مهارت‌هاي آن نيز معرفي نشده‌اند. اين موضوع باعث شده است كه هدف‌هاي آموزش آن نيز به صورت كلّي و مبهم ارايه شوند. از طرفي، در چارچوب اين برنامه درسي، آموزش مهارت گوش‌دادن به صورتي متناسب با بافت موقعيت، انتقادي و با كمك فنّاوري اطلاعات و ارتباطات برنامه‌ريزي نشده‌ است.

Usually listening is considered to be the same as hearing. However, they are different. Listening consists of hearing and comprehension of oral texts. Hearing is a biological gift that needs no formal instruction. However, comprehension of oral texts requires serious instruction. The first aim of this research was developing the indicators of listening instruction in national language curriculum at elementary level. The second aim was clarifying the strengths and weaknesses of “the guide to Farsi curriculum of Iran at elementary level” according to the developed indicators of listening instruction. To achieve these aims, the content of the language arts curriculum at elementary level of America (the state of New Jersi, 2004), England (2007), Singapore (2006) and Iran’s (2009) were qualitatively analysed. Findings showed that within the framework of “the guide to Farsi curriculum of Iran” at elementary level, listening is something that is taken for granted, as there is no obvious definition for it and also its sub-skills are not introduced. The lack of conceptual framework for this language art leads to ambiguous and inconsistent educational objectives for elementary educational level. Careful analysis of this curriculum showed that, here listening instruction is not planned in accordance with context (situation). Also, it is not planned to be instructed critically, and if formally considered, there is no operational definition for it and no practical strategy is introduced for its instruction. Finally, listening is not planned to be instructed using information and communication technology.