نيچه و نقد روانشناسي اخلاقي كانتي

Nietzsche and the Critique of Kantian Moral Psychology

روانشناسي اخلاقي يكي از مباحث مهم در فلسفه‌ اخلاق است كه امروزه فيلسوفان اخلاق توجه خاصي بدان مي‌كنند. تعدادي از شارحان اخير فلسفه‌ نيچه مي‌كوشند تا با تقرير موضع نيچه در روانشناسي اخلاقي، در مقام موضعي نو و قابل‌توجه، آن را در برابر موضع روانشناسي اخلاقي كانتي و اين ادعاي او قرار دهند كه تبيين‌هاي سوم‌شخصيِ روانشناسي اخلاقي هيچ نسبت و ربطي با اخلاقي كه بنا به ادعا از موضعي اول شخصي رفتارها و اعمال ما را هدايت مي‌كند ندارد. يكي از مولفه‌هاي اصلي روانشناسي اخلاقي كانت مفهوم اراده و تامل براي عمل است. در اين مقاله نشان داده مي‌شود چگونه، به نظر تعدادي از مفسران اخير، نيچه با تبيين اين مفاهيم بر اساس نظامي از اميال و بدون هيچ گونه توسل به فاعل يا اراده‌اي مستقل و مجزا آنها را از روانشناسي اخلاقي خود طرد مي‌كند. نتيجه‌ روانشناسي اخلاقي نيچه - اگر تحليل او درست باشد- اين است كه تبيين‌هاي سوم شخصي روانشناسي اخلاق نشان مي‌دهند كه موضع كانتي قابل دفاع نيست.

Moral psychology is an important part of ethics. Some of the recent interpreters of Nietzsche’s philosophy have tried to elaborate a Nietzschean naturalistic moral psychology based on his remarks and pose it against other positions in moral psychology, especially the Kantian one with its fundamental claim that third-person accounts of moral psychology have no bearing on a morality which purportedly guides us from the first-person perspective.Two of the main related constituents of Kant’s moral psychology are the concepts of will and deliberation,which in this paper I will try to show how, according to these recent interpreters, Nietzsche explains them entirely in terms of a system of desires, without any appeal to a separate will. If the Nietzschean account is correct, then the Kantian view that deliberation proceeds from a standpoint detached from all desires could not be maintained.