تهيه نقشه تغييرات سطح جنگل با استفاده از عكس‌هاي هوايي و تصاوير LISS-III ماهواره IRS (مطالعه موردي: شهرستان ايلام)

Mapping Forest Cover Change, Using Aerial Photography and IRS-LISSIII Imagery (Case Study: Ilam Township)

هدف از اين مطالعه بررسي تغييرات سطح جنگل حوزه شهرستان ايلام از سال 1344 تا 1385 است. نقشه كاربري اراضي مربوط به سال 1344 از روي فتوموزاييك رقومي به‌دست آمده از عكس‌هاي هوايي 20000/1 تهيه شد. براي تهيه نقشه پوشش و كاربري راضي سال 1385 از داده‌هاي ماهواره‌اي سنجنده LISS III ماهواره IRS-1C استفاده شده است. پس از بررسي كيفيت راديومتري و هندسي تصاوير ماهواره‌‍‌‌‎اي و تصحيح آن‌ها، براي استخراج بهتر اطلاعات از پردازش‌هاي مختلف بهبود و بارزسازي تصاوير، نسبت‌گيري‌هاي طيفي و ايجاد شاخص‌هاي گياهي، تبديل تسلدكپ و تجزيه مولفه‌هاي اصلي استفاده شده است. بهترين مجموعه باندي براي طبقه‌بندي با استفاده از روش OIF انتخاب شدند و با استفاده از الگوريتم‌هاي حداكثر احتمال و حداقل فاصله طبقه‌بندي يك بار به 6 طبقه كاربري/ پوشش (جنگل، مرتع، زراعي، باغ، مناطق مسكوني و اراضي لخت) و بار ديگر به 2 طبقه جنگل و غير‌جنگل شدند. ارزيابي درستي نتايج به‌دست آمده از طبقه‌بندي‌ها با نقشه واقعيت زميني نمونه‌اي نشان مي‌دهد كه بالاترين صحت كلي مربوط به نقشه به‌دست آمده از طبقه‌بندي با استفاده از الگوريتم حداكثر احتمال با صحت كلي 83 درصد و ضريب كاپاي 78/0 براي طبقه‌بندي جنگل- غيرجنگل مي‌باشد. نتايج به‌دست آمده از مقايسه دو نقشه به‌دست آمده از طبقه‌بندي مربوط به ابتدا و انتهاي دوره زماني نشان مي‌دهد كه در طول 42 سال حدود 16000 هكتار از سطح مناطق جنگلي منطقه كاسته شده است.

The main aim of this study was to investigate forest cover changes in Ilam watershed from 1965 to 2006. The forest cover map was produced using a digital aerial photo mosaic, scale 1:20000 for 1965. The IRS-LISS III images were also employed to generate the map in 2006. After radiometric and geometric corrections, different image processing techniques, such as band rationing, tasseled cap transformation and principal components analysis were applied on the imagery to be entered in image classification process. The optimum bands set have been selected; using OIF (optimum indexing factor). Image classification was done using supervised rule (Maximum Likelihood and Minimum Distance) once for the 6 land use/cover classes i.e. forest, rangeland, agriculture, gardens, bare land and settlements and then for forest and non-forest classes. Accuracy assessment of forest-non forest mapping indicates that the highest overall accuracy is belonged to employ ML classifier (83% the overall and 78% the Kappa). Comparing the results in the period indicates that forest area in the region has been reduced about 16000 ha in a 42 years.