مقايسه استانداردهاي بيمارستاني با اصول ايزو و ارايه الگوي مناسب براي تدوين استاندارد بيمارستاني

Comparison of Hospital standards with ISO principles and presentation appropriate model of Hospital standard development

مقدمه: استانداردهاي بيمارستاني يكي از با ارزش ترين عناصر مفهومي در سازمان و مديريت بيمارستان به شمار مي رود. هدف از انجام پژوهش اين بود كه از طريق مقايسه، كاستي هاي نحوه فعلي ارزشيابي بيمارستان ها را نسبت به آنچه كه استانداردهاي كيفيت مديريت ايزو مطرح مي كند، شناسايي كرده و بر اساس يافته هاي حاصل الگويي را براي تدوين استانداردهاي بيمارستاني پيشنهاد نمايد. مواد و روشها: پژوهش حاضر مطالعه اي توصيفي- تطبيقي است كه براي مقايسه استانداردهاي بيمارستاني،كتابچه «ب» ارزشيابي بيمارستان ها، با اصول ايزو 9000 نسخه 1994 انجام شده است. در مرحله اول، تحليل نظري و مقايسه گزاره هاي كتابچه با الزامات ايزو انجام شده؛ سپس با استفاده از روش بارش افكار براي تعيين فهرست ها، روش راي گيري متعدد و تكنيك گروه اسمي براي گزينش و روش هاي فرآيند تحليل سلسله مراتب(AHP) و ماتريس انتخاب براي اولويت بندي و وزن دهي به گزينه ها، الگوي 8 مرحله اي براي تدوين استانداردهاي بيمارستاني ارايه گرديد. با استفاده از روش شبه دلفي الگوي ارايه شده مورد تاييد قرار گرفت. يافته ها: در كتابچه «ب» مجموعا 853 سوال از نظر تطابق با اصول ايزو مورد بررسي قرار گرفتند و در مقابل 853 گزاره كتابچه، 1026 بار عناصر ايزو آورده شد. در اين تطبيق، بندهاي " مميزي هاي داخلي كيفيت"، " كنترل فرآيند" و " بازرسي و آزمايش" از استانداردهاي ايزو 9000 نسخه 1994 به ترتيب 339 و 302 و 158 بار تكرار شدند كه در مجموع 8/77% از عناصر نوشته شده را شامل مي شود. و 17 بند ديگر فقط 2/22% از كل دفعات تكرار عناصر ايزو را تشكيل مي دادند كه از اين تعداد 7 بند اصلا مصداقي در « كتابچه ب » نداشتند و 5 بند ديگر نيز كمتر از 7 مصداق (از 1010 سوال) را داشتند. نتيجه گيري: طرز نگارش گزاره هاي ارزشيابي در « كتابچه ب » با آنچه كه در مميزي ايزو انجام مي شود، تفاوت فاحش دارد. يافته هاي تحقيق نشان مي دهد كه عليرغم جهش مثبتي كه تدوين « كتابچه ب » در ارزشيابي بيمارستان هاي عمومي كشور داشت، به دليل فقدان تجربه كافي در استاندارد نويسي مبتني بر اصول ايزو، نقصان هاي جدي در ارزشيابي كامل از بيمارستان، به نحوي كه جامع و يكپارچه سيستم و مديريت و محتواي بيمارستان ها را مورد بررسي قرار دهد، وجود دارد.

Background: Hospital standards are one of the valuest concepture items in an organization and hospital management. The research purpose was determination of luchs of hospital evaluation current way throght the comparission with ISO quality management standards and suggestion of a model to hospital standard development based on aquired findings. Materials & Methods: This research is a descriptive – comparative study that was been doing on hospital standards, »B Hospital evaluation handout« in comparission with »1994-29000 ISO principles«. In first stage, theorrical analysis and comparission of handout items with ISO necessities was done, then 8 stage model of hospital standards development was provided through the use of brain storming method to lists determination, multiple vote taking method, nominal team technic for chosing, AHP hierarchy analysis process methods and selection matrix for priority ullocation and benchmarking to choices. The provided model was authenticated with using delph: like method. Results: Totally, 853 question were evaluated about conforming with ISO principles in »B Handout« and ISO items were brought 1026 onces in front of 853 items of handout. In this adaptation »quality internal ausits«, »process control« and »inspection and test«items from 1994-9000 ISO standards were repeated 339, 302 and 158 once, orderlly that in total, they consist of 77.8% of writted items and other 17 items were consisted only 22.2% of the whole of ISO items repeatting onces that 7 items from these were never in »B hand out« at all and also 5 other items were less than 7 evidence (from 1010 questions). Conclusion: Writing method of evaluation items in »B hand out« has significant difference with what is done in ISO audit. Research findings showed that in spite of leaping that »B hand out« developing had in national. There are serious lacks in hospital compelete evaluaton so that consider a hospitals system, means and content beacause of lack of enough experiment in standard development based on ISO principles.