بررسي هنر كورا – ارس

The Study of Kora Araxes Art

بررسي هنر كورا – ارس فرهنگ كورا – ارس در اواسط هزاره چهارم ق.م (حدود 3500 ق.م) در قفقاز و حوزه درياچه اروميه گسترده شد. مردمان فرهنگ كورا - ارس را دامداراني نيمه كوچرو معرفي كرده اند كه با زراعت هم آشنا بودند. مباحث لايه نگاري، خاستگاه، گسترش و نحوه تعامل فرهنگي و اقتصادي جوامع فرهنگ كورا – ارس با ديگر جوامع خاورنزديك عصر برنز قديم همواره از بحث هنري آن پيشي گرفته است. شايد نتوان در نگاه اول با معيارهاي زيباشناسي كلاسيك از هنر كورا – ارس سخن گفت؛ اما تعريف هنر به همان اندازه تعريف زيبايي و اينكه چه چيزي زيباست، نسبي است و گوناگون. بنابر همين نسبيت، حضور تاريخي هنر مردمان كورا – ارس نيازمند تحقيق و بررسي است تا معيارهاي آن شناخته و دسته بندي شود؛ زيرا در كاوش هاي باستان شناختي صور تجسم يافته اي را فراپيش داريم كه داراي فرم مشخص، والور معين و هارموني بوده و سبك و سنتي يك هزاره اي دارند. پژوهشگر باستان شناس يا تاريخ هنر، در مطالعه فرهنگ كورا – ارس، دست ساخته هاي مردماني را مي يابد كه محصول فعاليتي خلاقانه بوده و استمرار هزار ساله سنت ساخت آنها نشانه ارزش و اقبال اجتماعي نزد جامعه اي بس كهنسال است. در اين نوشتار، آثار هنري فرهنگ كورا – ارس در چهار مقوله سفالگري، هنرهاي تجسمي، معماري و فلزكاري دسته بندي و بررسي شده است تا مشخصات آن بازشناسي شود.

Culture of Kora-Araxes in the middle of fourth millennium (about 3500 B.C) was expanded in Caucasian and region of Urumieh lake. People of culture of Kora-Araxes are introduced as pastoral semi migrant tribes who were also familiar with agriculture. Stratigraphical discussions, its origin, expansion, and the manner of economical and cultural interaction of societies of Kora-Araxes culture with other societies of near east in the age of old bronze has always preceded from its artistic discussion. Maybe in the first glance we cannot speak about Kora?s art with classical and aesthetical criterions, but definition of art is just like the definition of beauty, and seeing that what is beautiful, is relative and diverse. Due to the same relativity, historical presence of Kora-Arakes peopleʹs art needs to be surveyed in order to recognize and classify its criterions; because in archaeological excavations are confronted with manifested forms which have distinct form, definite value and harmony and they have one thousand style and tradition. Archaeologists or art historian study about Kora-Araxes culture finds manipulations of people which have been the production of a creative activity and continuation of one thousand years tradition of its creation is a sign of its value and social acceptance before a very old society. In this article, artistic work of Kora –Araxes culture are surveyed and classified in four categories of pottery, manifested arts, architecture, and metal working in order to recognize its characteristics.