فهم روابط ايران و گرجستان از زمان اعلام استقلال بر اساس نظريه‌هاي روابط بين الملل

Realization of Iran-Georgia Relations Subsequent to Georgia’s Declaration of Independence on the Basis of Theories of International Relations

با دگرگوني نظام توزيع قدرت در سطح جهاني و فروپاشي شوروي به‌عنوان همسايه مهم شمالي ايران و تشكيل جمهوري‌هاي متعدد در مرزهاي شمالي ايران، دوران جديدي براي جمهوري اسلامي ايران و روابط آن با جمهوري‌هاي تازه تاسيس از جمله جمهوري گرجستان به‌وجود آمد. با اعلام استقلال گرجستان و شناسايي آن كشورتوسط جمهوري اسلامي ايران فصل نويني در روابط دو كشور آغاز شد. البته در دو دهه گذشته روابط دو كشور به‌دلايل مختلف مانند شرايط حاكم بر دو كشور، شرايط منطقه‌اي، شرايط بين‌المللي و همچنين نقش تصميم‌گيران و كارگزاران فراز و نشيب داشته است. به‌گونه‌اي كه در مقاطعي روابط دو كشور به اوج و در مقاطعي هم اين روابط به حد پايين نزول كرد. در اين نوشتار نقش عواملي مانند ساختار و يا نظام بين‌المللي، زمامداران و نخبگان ايران و گرجستان به‌عنوان كارگزاران، اشتراك‌ها و يا تفاوت‌هاي فرهنگي و تاريخي و يا هنجارها و ارزش‌ها كه در فراز و فرود روابط دو كشور مهم بودند، بر اساس دو نظريه نوواقع‌گرايي و سازه‌انگاري بررسي و تاكيد شده است كه بر اساس نظريه سازه‌انگاري بهتر مي‌توان سياست خارجي جمهوري اسلامي ايران و روابط ايران و گرجستان را توضيح داد و ارزيابي كرد.

A new era of relations has begun between Iran and the newly established republics of the Soviet Union such as Georgia. Transformation in power distribution system at international level, collapse of the Soviet Union as an important northern neighbor of Iran and formation of several republics alongside Iran’s northern borders are among the reasons behind the new ties. Georgia’s declaration of independence and its recognition by the Islamic Republic of Iran opened a new chapter in mutual relations. However, in the past two decades relations between two nations have undergone ups and downs due to status of two countries, regional and international parameters and the role played by decision makers and officials. Thus, the mutual relations have oscillated widely between two opposing ends of cordial and strained ties. To shed light on the reasons for ebb and flow of bilateral ties, the article studies some factors including international structure or system, the role played by officials and elites of Iran and Georgia, cultural and historical commonalities and differences as well as norms and values on the basis of two theories of Neorealism and constructivism. The paper underlines that foreign policy of the Islamic Republic of Iran and Iran-Georgia ties may be better explained and evaluated by means of constructivist theory.