اثرات افزايش غلظت دي اكسيد كربن در شرايط كودي مختلف بر شاخص هاي فيزيولوژيكي گياه بادرنجبويه (Melissa officinalis) در گلخانه

Effect of Elevated CO2 in Different Fertilizer Conditions on Physiological Traits in Lemon Balm (Melissa officinalis) at Greenhouse

افزايش غلظت دي اكسيد كربن و بهبود شرايط تغذيه اي معمولا باعث بهبود فتوسنتز و رشد گياهان زراعي مختلف و در نتيجه بهبود عملكرد آنها مي گردد. هدف از انجام اين بررسي ارزيابي اثرات افزايش غلظت دي اكسيد كربن و شرايط كود مختلف بر صفات فيزيولوژيكي گياه بادرنجبويه بود. آزمايش بصورت فاكتوريل بر پايه طرح كاملاً تصادفي با 3 تكرار و 9 تيمار در گلخانه تحقيقاتي دانشكده كشاورزي دانشگاه فردوسي مشهد در سال 1389اجرا شد. تيمارهاي آزمايشي شامل غلظت هاي 380، 700 و 1050 پي پي ام دي اكسيد كربن و شرايط عدم مصرف كود، مصرف كود حيواني و مصرف كود نيتروژن بود. در اين بررسي گياهچه هاي بادرنجبويه از مرحله 2 برگي تا اوايل مرحل گلدهي در معرض افزايش غلظت دي اكسيد كربن قرار گرفتند. نتايج نشان داد كه با افزايش غلظت دي اكسيد كربن از 380 به 1050 پي پي ام، سطح برگ، ارتفاع بوته، سرعت رشد نسبي، تجمع ماده خشك و عملكرد نهايي تك بوته افزايش يافت. بيشترين مقادير صفات مذكور در شرايط مصرف كود نيتروژن و كمترين آنها، در شرايط عدم مصرف كود حاصل شد. همچنين برهمكنش افزايش غلظت دي اكسيد كربن و شرايط كودي مختلف نيز بر صفات اندازه گيري شده معني دار بود، به طوري كه مصرف كود حيواني و كود نيتروژن منجر به بهبود اثر افزايش غلظت اين گاز گرديد. در بين صفات مورد ارزيابي، تجمع ماده خشك و عملكرد نهايي تك بوته بيشترين واكنش را نسبت به افزايش غلظت دي اكسيد كربن و كاربرد كود نيتروژن از خود نشان دادند. بنابراين به نظر مي رسد كه در شرايط تغيير اقليم در آينده، در صورتي كه افزايش درجه حرارت ناشي از افزايش غلظت دي اكسيد كربن مد نظر نباشد و هيچ گونه محدوديتي از نظر آب و عناصر غذايي نيز وجود نداشته باشد، افزايش غلظت دي اكسيد كربن منجر به بهبود توليد گياه بادرنجبويه خواهد شد.

Increasing atmospheric CO2 concentrations and nutrients supply are generally expected to enhance photosynthesis and growth of crops as a result considerably increase yields. The present study aims to investigate effects of elevated CO2 and different fertilizer conditions on physiological traits in Lemon balm. A factorial experiment was conducted based on completely randomized design with three replications and nine treatments at the greenhouse in 2010. The experiment factors were included three CO2 concentrations (380, 700 and 1050 ppm) and three kinds of conditions fertilizer (no fertilizer, manure fertilizer and nitrogen fertilizer). The results indicated that increasing of CO2 from 380 to 1050 ppm led to improve in leaf area, plant height, relative growth ratio, total dry matter and final yield of individual plant. The highest and the lowest amount of measured traits related to with and without nitrogen fertilizer, respectively. Impact of elevated CO2 in conjunction with nitrogen and manure fertilizers increased. These effects were more on total dry matter and final yield than other growth indices. Therefore, it can be concluded that, whereas increase of temperature caused by rising CO2 is not considered or there is not any limitation for resources, CO2 enrichment will be improved lemon balm production.