مكان يابي پروژه هاي اصلاح واحيا مرتع بااستفاده از GISومقايسه آن با طرح هاي مرتعداري ودانش بومي مرتعداران در مراتع جاشلوبارمهديشهر

Localization of rangeland improvement plans using GIS and comparing with suggested projects of range management plans and Indigenous knowledge in Jashlubar rangeland

شناسايي دقيق منابع و برنامه ريزي صحيح، مهمترين عامل در مديريت عرصه است كه اين هدف در تحقيق حاضربا مقايسه بين سه روش فوق(GIS ، طرح هاي مرتعداري ودانش بومي بهره برداران) براي مكان يابي برنامه هاي اصلاح و احيايي در مراتع حوزه جاشلوبار درشهرستان مهديشهر در استان سمنان مد نظر قرار گرفت ،تادرنهايت ميزان هماهنگي بين اين روشها با يكديگر مشخص و راهكار مناسب براي مديريت بهينه در مراتع ارايه گردد . در اين راستا در سيستم GIS لايه هاي مختلف اطلاعاتي مورد نياز(شيب، ارتفاع ، خاكشناسي ، پوشش گياهي ، وضعيت مرتع وگرايش مرتع) با اعمال قواعد اساسي در طرح هاي مرتعداري، بايكديگرتلفيق ونقشه هاي نهايي توليدگرديدند . همچنين نقشه هاي برنامه ريزي مربوط به سامانه هاي داراي طرح مرتعداري بررسي شدند ودر نهايت اطلاعات اخذشده ازطريق مراجعه به مرتع وپرسش از دامداران هر سامانه كه در قالب فرم پرسشنامه مرتع ومرتعدار تكميل شده بودند بررسي وتجزيه وتحليل شدند . در نهايت مشخص شد: برنامه هاي ارايه شده در طرح هاي مرتعداري كاملا با توانايي مراتع هماهنگي نداشته ودر اين زمينه بايد در زمان تهيه طرح هاي مرتعداري دقت بيشتري به عمل آمده وهمچنين بعضي از پروژه هاي پيشنهادي نيز بازنگري شوند. همچنين مشخص شد ديدگاه هاي بهره برداران در مرتع نيز در بعضي از مراتع با وضعيت وتوان مراتع همخواني نداشته ويا بيشتر در راستاي اهداف خاصي برنامه هاي خود را ارايه ميكنند، كه لازم است در اين خصوص آموزش هاي لازم به آنها داده شود. اين نتايج دلالت مي كندكه استفاده از سيستم اطلاعات جغرافيايي(GIS) بهمراه اطلاعات دقيق وصحيح از مراتع ميتواند ما را در انتخاب برنامه هاي اصلاحي واحيايي مناسب وموثر در مراتع كمك كرده ، به واقعيت نزديكتر ساخته وسرعت كار را نيز افزايش دهد.

Accurate identification of resources and proper planning are the most critical factors for management of natural resources. In this study, in order to fulfill proper planning, I compared 3 approaches namely: GIS, rangeland management plans and indigenous knowledge of rangeland exploiters in order to identify best sites for rangeland improvement and development projects in Jashloobar rangeland in Mahdishahr township – Semnan Province. At the end, the degree of accordance among these three methods was determined and the best approach for proper management of rangelands was offered. In this connection, different layers of information such as slope, altitude, soil, vegetation, rangeland condition and trend, etc were laid in GIS and finally, by integrating principal guidelines into rangeland management plans, final maps were produced. I also studied the maps demarcating the sites of rangeland improvement and development projects of different pastoral units. After desk studies, I visited the pastoral units and filled the questionnaire about rangeland and exploiter with the exploiters of each pastoral unit. Eventually, it indicated that the formulated projects for pastoral units (rangeland management plans) did not comply with the potentials of rangelands and more attention should be paid during developing of rangeland management plans. It also suggested that some of the projects should be reviewed. I also noticed that exploiterʹs view somewhat differs from the potentials of rangeland or they express their views favoring some special objectives. Thus, they should have some training in this regards. The results imply that application of GIS associated with accurate data from rangeland can help experts in identification of proper and efficient rangeland development and improvement projects and thus speed up the rehabilitation process.