مقايسه گلوكز ناشتا با آزمون تحمل گلوكز خوراكي در تشخيص ديابت شيرين در سيروز كبدي

Comparison of fasting glucose and oral glucose tolerance tests in diagnosis of diabetes mellitus in liver cirrhosis

زمينه: اختلال تحمل گلوكز و ديابت شيرين در سيروز كبدي شايع بوده و به عنوان عامل پيشگويي كننده پيش آگهي در اين بيماران مطرح هستند. هدف: مطالعه به منظور مقايسه گلوكز ناشتا با آزمون تحمل گلوكز خوراكي در تشخيص ديابت شيرين در سيروز كبدي انجام شد. مواد و روش ها: اين مطالعه مقطعي بر روي تمام بيماران مبتلا به سيروز كبدي مراجعه كننده به درمانگاه گوارش مركز آموزشي- درماني بوعلي سيناي قزوين (92 نفر) در سال 1387 انجام شد. بعد از تكميل پرسش نامه براي هر بيمار، آزمون گلوكز ناشتاي سرم و تحمل گلوكز خوراكي(OGTT) با 75 گرم گلوكز و اندازه گيري قند 2 ساعت بعد به عمل آمد. داده ها با آزمون هاي آماري برآورد نسبت، مجذور كاي و دقيق فيشر تحليل شدند. يافته ها: ميانگين سني بيماران 1/14± 4/54 سال (محدوده 15 تا 84 سال) بود. از 92 بيمار مورد بررسي، 41 نفر (% 6/44 ) زن و 51 نفر (%4/54) مرد بودند. بر اساس نتايج آزمون گلوكز ناشتاي سرم، 62 بيمار (%4/67 ) طبيعي، 16 بيمار (%4/17) دچار اختلال گلوكز ناشتا و 14 بيمار (%2/15) مبتلا به ديابت شيرين بودند. براساس نتايج OGTT، 30 بيمار (%6/32) طبيعي، 26 بيمار (%3/28) دچار اختلال تحمل گلوكز و 36 بيمار (%1/39) مبتلا به ديابت شيرين بودند. تفاوت ميزان تشخيص ديابت شيرين بر اساس FBS و OGTT از نظر آماري معني دار بود (001/0P < ). حساسيت گلوكز ناشتاي سرم %7/46 و ويژگي آن%7/96 و ارزش اخباري مثبت و ارزش اخباري منفي آزمون به ترتيب و %7/96 و %7/46 بود. cut off به دست آمده براي گلوكز ناشتا، 50/83 بود. نتيجه گيري: با توجه به يافته ها، آزمون گلوكز ناشتا براي تشخيص ديابت شيرين در بيماران مبتلا به سيروز كبدي كافي نيست. همچنين به نظر مي رسد بيماران سيروزي با گلوكز ناشتاي سرم بالاتر از 50/83 ميلي گرم بر دسي ليتر احتمال بيش تري براي ابتلا همزمان به ديابت يا اختلال تحمل گلوكز داشته باشند و انجام آزمون OGTT براي ايشان توصيه مي شود.

Background: Diabetes mellitus (DM) and glucose intolerance are commonly associated with liver cirrhosis and considered as important prognostic factors in liver cirrhosis. Objective: To determine the more sensisitive test for diagnosis of diabetes mellitus in liver cirrhosis. Methods: A total of 92 patients with liver cirrhosis were enrolled in a descriptive-analytic study. The levels of FBS and blood sugar two hours after ingestion of 75gr glucose (OGTT) were measured. FBS and 2-hPG concentrations were analysed for all subjects. Chi-square test and Fisherʹs exact test were used to analyse the data and p values < 0.05 were considered as significant. Findings: A total of 92 cirrhotic cases with mean age of 54.1±14.1 years were enrolled in this study of which 51 cases were males (55.4%) and 41 females (44.6%). Using FBS measurement test, DM was diagnosed in 14 subjects (15.2%), impaired fasting glucose (IFG) in 16 subjects (17.4%), and normal fasting glucose in 62 subjects (67.4%). However, when OGTT was employed, DM found to be present in 36 subjects (39.1%), impaired glucose tolerance (IGT) in 26 subjects (28.3%), and normal glucose tolerance (NGT) in 30 subjects (32.6%). Comparison of FBS and OGTT (as gold standard test) showed that there was a significant difference between two tests (p < 0.001). The sensitivity of FBS test to diagnose DM was 46.7% with a specificity of 96.7 %. The P.P.V and NPV were 96.7% and 46.7%, respectively. The FBS cut off was estimated at 83.50 mg/dl. Conclusion: The determination of FBS level seems to be insufficient in detecting DM in patients with liver cirrhosis. Thus, in addition to FBS measurement, the OGTT, as a routine test for cirrhosis, is recommended.