باروري پس از مرگ: بررسي اخلاقي و حقوقي

Posthumous reproduction: review of ethical and legal aspects

باروري پس از مرگ همگام با رواج و گسترش روش هاي مصنوعي باروري به ميان آمده است. در اين روش افراد نسبت به انجماد گامت يا جنين خود براي باروري پس از مرگ اقدام مي‌كنند. اين روش موجد پرسش هاي اخلاقي و حقوقي متعدد است. در اين راستا، آن‌چه اهميت دارد حفظ كرامت ذاتي انسان و رعايت حقوق و منافع كودك است. بر اين مبنا، در اخلاق، موضوع خودآييني، رضايت و منافع كودك را همراه با آرا موافق و مخالف مطرح كرده و استدلال نموده ايم كه هرگونه اقدام نسبت به گامت، پس از فوت، بايد با ملاحظه‌ي خودآييني متوفي و رضايت صريح يا ضمني وي به استفاده از گامت پس از فوت محقق گردد. در ادامه‌ي مباحث، به وجوه حقوقي پرداخته-ايم: مالكيت فرد بر گامت، نَسب كودك متولد به اين روش و اِرث اين نوع كودكان. به‌نظر مي رسد سلطه‌ي غيرمالي بر اجزا، بافت ها و سلول هاي بدن، نسب اعتباري و توارث مشروط از جمله پاسخ هاي قابل دفاع در اين ارتباط باشند. بي گمان، نظام حقوقي نمي تواند بدون توجه به پيشرفت و نوآوري -هاي صورت گرفته در عرصه‌ي درمان ناباروري و دور از اقتضايات زمانه به اين پرسش ها پاسخ گويد. لازمه‌ي چنين امري اتخاذ رويكردهاي نوين، بر مبناي اصول موجه اخلاقي و حقوقي است. افزون بر اين، ما را به كاستي ها و نواقص موجود در نظام حقوقي رهنمون خواهد شد.

Posthumous reproduction has recently emerged in line with the development of assisted reproduction technology (ART) methods. In this method, individuals take steps to freeze their gametes or embryos for posthumous insemination or reproduction. However, diverse moral and legal questions ensue, and it is important to preserve human dignity and protect the childʹs rights and interests. In this regard, from an ethical point of view, we discuss supporting and opposing arguments on autonomy, consent, and the child’s interests. We reason that any measure to be taken on the gamete after death has to be based on the autonomy of the deceased and his/her explicit or implicit consent as to the posthumous use of the gamete. On the legal aspects, we discuss proprietary rights over gametes, filiation of the child, and his/her inheritance. In our opinion, non-financial authority over one’s organs, tissues and cells, as well as parenthood and conditional inheritance are plausible answers in these regards. Evidently, the legal system cannot address these issues without taking into account the ART developments and contemporary expediencies. This in turn depends on taking a modern stance relying on justifiable moral and legal principles. Moreover, it will help identify shortcomings of the legal system in this regard.