بررسي رابطه‏ ميان تغيير در شاخص‏هاي بهره‌وري و تغيير در متغيرهاي مالي در شركت‏هاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران

A Study of the Relationship between Change in Productivity indices and Change in Financial Variables among Accepted Companies in Tehran Stock Market

بهره‌وري در دنياي امروزي به عنوان يكي از بزرگترين اهداف سازمان‏ها و موسسات شناخته شده و افزايش سطح آن، ضامن رشد و بقا سازمان‏هاي پيشرو در بازارهاي رقابتي است. بهره‌وري به عنوان يك شاخص، چگونگي كارايي نيروي كار، سرمايه و ديگر منابع يك سازمان را به درستي اندازه‏گيري و نشان داده و ترسيم‏كننده‏ وضعيت شركت در آينده است. يك شركت تنها در صورتي مي‏تواند به سودآوري مستمر خود در آينده اميدوار باشد كه موضوع بهره‌وري را ناديده نگيرد. اين تحقيق به دنبال اين موضوع است كه آيا بين تغيير در شاخص‏هاي بهره‌وري (بهره‌وري كار و بهره‌وري سرمايه) به عنوان متغيرهاي مستقل از يك طرف و تغيير در متغيرهاي مالي (سود هرسهم، ارزش‏دفتري سهام، ارزش‏بازار سهام) به عنوان متغيرهاي وابسته از طرف ديگر، رابطه‏ معني‏داري وجود دارد يا خير؟ به منظور مطالعه‏ اين موضوع از ميان جامعه‏ آماري شركت‏هاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، يك نمونه‏ 102 عضوي، به روش غربالگري (حذف سيستماتيك) و در يك دوره‏ پنج ساله، از صورت‏هاي مالي منتهي به اسفندماه سال‏هاي 1383 الي 1387 انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفت. اطلاعات مورد نياز از صورت‏هاي مالي اساسي، گزارشات مجامع و ساير اسناد و مدارك موجود در بورس اوراق بهادار تهران، استخراج و با استفاده از روش‌هاي آماري و تحليل رگرسيون قدم به قدم و همبستگي پيرسون فرضيه‏هاي تحقيق مورد تجزيه ‏و تحليل قرار گرفت. نتايج تحقيق نشان دهنده‏ وجود رابطه‏ معني‏داري بين متغيرهاي مورد بررسي مي‏باشد. در پايان تحقيق نيز پيشنهاداتي در زمينه‏ موضوع تحقيق ارايه گرديده است.

Productivity is one of the most important objectives of organizations and institutes in recent world. Increasing the productivity level can guarantee the stage development of organization in the competitive market. Productivity as a prominent index determines accurately the efficiency of labor power, investment and other resources of an organization. It also shows a clear situation of the company in the future. A company can achieve sustainable profits in the future if it does not ignore the productivity issue. The aim of this study is to determine if there is any significant relationship between Change in Productivity indices (labor and capital productivity) as independent variables and change in financial variables (profit of each portfolio, Book value of portfolio, Market portfolio value) as dependent variables. To do so, 102 companies accepted in Tehran Stock Market were selected based on screening (systematic deletion) in a five-year period between 2004-2009. The required data were gathered from basic financial statement, committee reports, and other available documents in Tehran Stock Market. Step by step regression and Pearson correlation were used to analyze the data. The results of the study revealed that there is a significant relationship between the variables. Keywords: Labor productivity, Capital productivity, Benefits of each portfolio, Book value of portfolio, Market portfolio value.