تاثير تنش شوري ناشي از كلرور سديم و كلسيم بر عملكرد و اجزاي عملكرد ارقام مختلف كلزاي بهاره

Effect of Salinity Stress (NaCl, CaCl2) on Seacl Yield and Yield Components of Spring Rapeseed (Berassica napus L.)

شوري يكي از تنش هاي مهم محدود كننده توليدات كشاورزي مي باشد. با توجه به گستردگي خاك هاي شور در كشور، دستيابي به ارقام مقاوم به شوري باعث افزايش ميزان عملكرد محصول و بالا رفتن توليد مي شود. به منظور بررسي تاثير شوري ناشي از كلرور سديم و كلسيم بر عملكرد و اجزاي عملكرد ارقام كلزاي بهاره، آزمايشي در گلخانه تحقيقاتي مركز تحقيقات كشاورزي استان مازندران به صورت فاكتوريل در قالب طرح پايه بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار در سال 1388 به اجرا در آمد. چهار سطح شوري شامل (صفر، 4، 8 و 12 دسي زيمنس بر متر كلرور سديم و كلسيم) به عنوان فاكتور اول و ژنوتيپ ها شامل (زرفام، ساري گل، لاين 14، لاين 18، لاين 111، RG003 و هايولا 401) به عنوان فاكتور دوم در نظر گرفته شدند. صفات مورد مطالعه نظير : عملكرد دانه، ارتفاع بوته، تعداد برگ، وزن تر و خشك، تعداد دانه، تعداد خورجين در بوته، تعداد خورجين در ساقه اصلي، تعداد دانه در خورجين، طول خورجين، وزن هزار دانه و پروتيين اندازه گيري شدند. نتايج نشان داد كه همراه با افزايش شوري، ارتفاع بوته، تعداد برگ، تعداد دانه، تعداد خورجين در بوته، تعداد خورجين در ساقه اصلي، تعداد دانه در خورجين، طول خورجين، وزن هزار دانه و عملكرد دانه كاهش يافت. اما در مقابل با افزايش شوري پروتيين افزايش يافت. به نظر مي رسد بين ارقام مورد مطالعه رقم هايولا 401 و لاين 18 با عملكرد بيشتر و كارآيي بالاتري بوده و در مقابل رقم زرفام داراي بيشترين حساسيت به شوري مي باشد. همچنين در رقم زرفام در سطوح مختلف شوري ميزان پروتيين به طور معني داري بيشتر از ساير ارقام بود.

Salinity is one of restriction factor for agricural production. Due to expanding of soil salinity in our country, development of salinity resistant variety makes yield and agriculture prodntion increasing. In order to evolution of salinity due to NaCl and CaCl2 effects on yield and yield components of spring rapeseed, a factorial experiment in arrany e of completely randomized design with threereplications was carried out at green house condition in Agricuturnl and Nautral Research center of Mazandaran in 2009. Four levels of salinity including 0, 4, 8 and 12 ds/m-1 were considered as factor 1 and factor 2 was included inpessed genotypes including (Zarfam, sarigol, L14, L18, L111, RGS003 and Hayola401). The traits including seed yield, plant height, leaf numbers, wet and dry weight, number of seed yield, pods per plant, pods per main stem, seeds per pod, pods length and 1000 seed eight were increased with salinity levels increasing. But protein was ncreased due to salinity incrasing It seems amony the genotypes , L18 and hayola 401 with high seed yield had high effieieny in saline environment and zarfam was more succeptible to salinity in zarfam variety, the protein significantly was incrased due to salinity increasing.