تشكيل پايگاه داده اي جرايم شهري با استفاده از تكنيك هاي گرافيك مبنا، درون يابي و سامانه هاي اطلاعات جغرافياييGIS

Database formation of urban crime using graphics- based techniques, interpolation and geographical information system (GIS

تحليل فضايي – زماني بزهكاري مبين اين نكته مهم و اساسي است كه در برخي بخش هاي شهر به سبب وجود ساخت كالبدي، اجتماعي، اقتصادي و فرهنگي حاكم بر آن ميزان بزهكاري بالاست و به عكس برخي فضاهاي شهري مانع و عامل بازدارنده فرصت هاي مجرمانه است. بر اين اساس هدف اين پژوهش تحليل سازمان فضايي ناهنجاري‌هاي اجتماعي در شهر زنجان و شناسايي الگوهاي مكاني و عوامل تسهيل كننده جرايم ارتكابي است. اين تحقيق به منظور مقابله و كنترل محدوده‌هاي آلوده به اين جرايم با استفاده از تكنيك هاي گرافيك مبنا و درون يابي و سامانه هاي اطلاعات جغرافياييGIS انجام يافته است. روش پژوهش تحليلي و تطبيقي است و براي شناسايي الگوهاي فضايي توزيع جرايم در سطح شهر از آزمون مركز متوسط، بيضي انحراف معيار، آزمون خوشه‌بندي، شاخص‌هاي نزديك‌ترين همسايه، تخمين تراكم كرنل استفاده شده است. جامعه آماري اين پژوهش مجموع جرايم ارتكابي است كه در دوره زماني يكساله در محدوده شهر زنجان به وقوع پيوسته است. يافته هاي پژوهش نشان مي‌دهد بزه شرارت و درگيري، اعتياد و ايجاد مزاحمت خياباني به ترتيب با تعداد 692، 684 و 557 مورد بيشترين فراواني را در بين جرايم ارتكابي به خود اختصاص داده اند و در مقابل بزه قتل با 7 مورد از كمترين فراواني در بين جرايم برخوردار است. توزيع فضايي جرايم ارتكابي در شهر زنجان از الگوي خوشه‌اي و متمركز پيروي مي‌كند به گونه اي كه محدوده هاي خاصي از شهر محل تمركز بزهكاري است و برعكس ساير مناطق شهر از اين نظر پاك و سالم هستند و مركز متوسط جرايم ارتكابي بر مركز جغرافيايي شهر زنجان منطبق است. مهمترين كانون هاي جرايم ارتكابي در شهر زنجان در سال مورد مطالعه بر بخش مركزي شهر با تعداد 793 مورد بزه معادل 21.13 درصد مجموع جرايم، منطقه بي سيم با تعداد 579 مورد معادل 15.35 درصد مجموع جرايم و منطقه اسلام آباد با تعداد 321 مورد معادل 8.51 درصد كل جرايم انطباق يافته است. همچنين ارتباط معناداري بين بالا بودن تراكم و ازدحام جمعيت در اين محدوده ها و افزايش ناهنجاري‌هاي اجتماعي در شهر زنجان مشاهده مي‌گردد. از سوي ديگر بالابودن ميزان كاربري مسكوني و كمبود و نبود برخي كاربري هاي مورد نياز شهروندان در توزيع جغرافيايي نوع و ميزان جرايم و شكل گيري الگوهاي فضايي بزهكاري در اين مناطق موثر بوده است.