نگاهي انتقادي به انديش ههاي عرفاني خواجه عبدالله انصاري

A Critique on the Mystical Notions of Khajeh Abdullah Ansari

1 ق) عارفي حنبلي است كه در انديشه هاي خود به تلفيقي - خواجه عبدالله انصاري ( 396 از آرا اهل ظاهر و باطن رسيده، شريعت را با طريقت همراه نموده و طريقت صحو را با سكر آشتي داده است. ابتكاري نوين در عرفان عملي و تبيين علمي مراتب سير و سلوك دارد و عرفان و تصو?ف را با اخلاق تلفيق نموده و چه در تفسير قرآن و چه در بيان مراتب سير و سلوك همواره با آيات قرآني و احاديث آغاز نموده و قرآن و سنّت را مبناي اصلي انديشه هاي خود قرار داده و اگر چه در مذهب حنبلي متعصب بوده و به متكلمين، فلاسفه و ديگر مذاهب اسلامي تاخته، اما در سلوك عرفاني و لطافت روحي و نثر مسج?ع با آثار متعدد خود كه املا نموده راهي نو در ادبيات عرفاني فارسي گشوده است براي علم تقسيم بندي هايي دارد و طرحي جديد براي تعليم و تربيت ارايه مي دهد.

Khajeh Abdullah Ansari (396-481 lunar year) is a Hanbalite mystic who has achieved a sort of synthesis of internalistsʹ and externalistsʹ notions, and has aligned shariah with tariqa, and has reconciled the soberness with intoxication tariqa. He has a novel innovation on the practical mysticism and scientific explanation of mystical journey and manner, and has combined mysticism and Sufism with ethics. Both in interpreting the Koran and illustration of mystical journey and manner he initiates with the Koranic verses and traditions, and puts the Koran and traditions as the main basis of his notions. Although he is biased in Hanbalite sect and has attacked Motekallem (theological scholars), philosophers and other religions, in mystical manner and spiritual delicacy and rhymed prose he has made in his works, he has opened a new path in the Persian mystical literature so that he has his own division of science presenting a new design for education.