ارزيابي كمي كيفيت خاك و توزيع مكاني آن در بخشي از اراضي كشاورزي استان قزوين

Quantitative Evaluation of Soil Quality and Its Spatial Distribution in Some Agricultural Regions of Qazvin Province, Iran

ارزيابي كيفيت خاك، بخصوص در نواحي كشاورزي به منظور مديريت پايدار خاك و توليد محصول، امري ضروري است. تحقيق حاضر كيفيت خاك با استفاده از شاخص IQI (Integrated Quality Index) و تغييرات مكاني آن را در بخشي از نواحي كشاورزي استان قزوين ارزيابي مي كند. پس از محاسبه شاخص IQI در منطقه، توزيع مكاني آن با استفاده از روش هاي مختلف درون يابي در نرم افزار سيستم اطلاعات جغرافيايي (GIS) بررسي گرديد. براي تعيين روش درون يابي مناسب، معيارهاي دقت MAE و RMSE، معيار انحراف MBE و همچنين همبستگي بين مقادير تخميني و برآوردي استفاده شد. نتايج نشان داد كه شاخص IQI داراي همبستگي مكاني قوي بوده (38/0Nugget/Sill =)، دامنه تاثير آن 18/19 كيلومتر و همچنين توزيع مكاني آن از مدل نمايي پيروي مي كند. با استفاده از معيارهاي ارزيابي و همچنين روند موجود در منطقه، روش اسپلاين منظم به عنوان روش مناسب درون يابي اين شاخص انتخاب گرديد. نقشه كيفيت خاك نشان داد كه وضعيت كيفيت خاك در منطقه مورد مطالعه عمدتاً متوسط مي باشد.

Continuous soil quality evaluation in is necessary agricultural regions to sustainable soil management and profitable agricultural production. The objectives of this study were comprised of an evaluation of soil quality utilizing Integrated Quality Index (IQI) along with its spatial distribution in Qazvin province. IQI was calculated and its spatial changes analyzed using different interpolation methods via GIS software. Precision criteria MAE and RMSE, bias criteria MBE and correlation between measured vs. predicted values (r) were employed to determine a suitable interpolation method. The results indicated an IQI index of strong spatial correlation (Nugget/Sill = 0.38) with an effective range of 19.18 kilometers. The IQI spatial distribution is well fitted by the exponential model. Completely Regularized Spline was selected as a suitable interpolation method using evaluation criteria as well as existing trend in area. IQI model revealed the soil areas with moderate quality (grade III) as dominant.