تاثير منابع اطلاعاتي و كانال‌هاي ارتباطي در پذيرش مديريت تلفيقي آفات برنج مطالعه موردي بخش درودزن شهرستان مرودشت، استان فارس

Effects of information sources and communication channels on adoption of rice integrated pest management: Case study of Droudzan district of Marvdasht county, Fars province

پژوهش حاضر به روش پيمايشي و با هدف بررسي تاثير منابع اطلاعاتي و كانال‌هاي ارتباطي در پذيرش مديريت تلفيقي آفات برنج انجام گرفت. پايايي پرسشنامه بر اساس محاسبه ضريب آلفاي كرونباخ بين 79/0 تا 87/0 براي بخش‌هاي مختلف پرسشنامه مناسب تشخيص داده شد. تمامي كشاورزان برنجكار بخش درودزن شهرستان مرودشت مشمول جامعه آماري اين پژوهش بوده‌اند. با استفاده از فرمول كوكران يك نمونه 90تايي انتخاب و نمونه ها بر حسب نمونه‌گيري تصادفي ساده مورد مطالعه قرار گرفت. يافته‌ها نشان مي دهد كه از بين كانال‌ها و منابع اطلاعاتي مورد استفاده كشاورزان در زمينه مديريت تلفيقي آفات برنج، همسايگان و نزديكان، مراجعه به تامين‌كنندگان نهاده‌هاي كشاورزي و بازديد كشاورزان از مزارع از اولويت بيشتري برخوردارند. محاسبه ضرايب همبستگي وجود رابطه مثبت بين متغيرهاي سطح زير كشت، تحصيلات، كشاورز نمونه بودن، موافقت با كاهش سموم و آفت‌كش‌ها و امكان كنترل آفات برنج بدون مصرف سموم با بهره‌گيري از منابع و كانا‌ل هاي اطلاعاتي نشان داد. تحليل رگرسيوني نشان داد كه متغيرهاي مستقل مراجعه به تامين‌كنندگان نهاده‌هاي كشاورزي، ملاقات با كارشناسان كشاورزي در محل كار آنها، كسب اطلاعات از همسايگان و نزديكان (خويشاوندان و اعضاي خانواده)، بازديد از مزارع مجري مديريت تلفيقي آفات، سطح زير كشت و كسب اطلاعات از كشاورزان خبره و نمونه 63 درصد از واريانس پذيرش مديريت تلفيقي آفات برنج را برآورد مي‌نمايند.

This research was done based on survey strategy with aim to study the effects of information sources and communication channels on adoption of “Integrated Pest Management (IPM)”. Validity of the questionnaire, as data gathering instrument, was confirmed by selected experts and Coronbach Alpha coefficient (0/87 - 0/79), used to confirm reliability of the questionnaire. The population of this research included all rice growers in Droudzan district. A representative sample was selected (n=90) by Cochran formula and simple random sampling method was applied to choosing the sample. According to research findings, neighborhoods, agricultural input providers, field visit of IPM was prioritized as information sources and communication channels that more used by rice growers. Calculated coefficients of correlation indicated a significant relationship between cultivated area, Level of education, being model farmer, agreement for decreasing pesticide usage rate, agreement for possibility of naturally control of pests, and usage of information sources and communications channels. Regression of variables was led to a linear equation, including visit agricultural input providers, agricultural expert, neighborhoods, field visit of IPM, cultivated area and being model farmer, explained 63% of variance of Adoption of Rice Integrated Pest Management.