ارايه الگويي براي حمايت مالياتي از كمكهاي خيريه در ايران (بازنگري ماده 172 ق.م.م با رويكرد اعتبار مالياتي)

A Model of Tax Support on Charitable Giving in Iran(A Revision of Article 172 of Direct Tax Act with Tax Credit Approach)

نقش كمكهاي داوطلبانه بخش خصوصي در كاهش فاصله طبقاتي، افزايش رفاه افراد نيازمند و كاهش هزينه هاي دولت و همچنين توجه روزافزون به موسسات خيريه براي ارتكاب انواع جرايم مالياتي و پولشويي از سوي مجرمان مالياتي و پولشويان بر هيچ دولتي پوشيده نيست. در قوانين مالياتي كشورمان در كنار كمكهاي دريافتي كه مطابق ماده 139 از ماليات معاف هستند، براي كمكهاي خيريه پرداختي نيز مطابق ماده 172ق.م.م، تحت شرايط خاص امتيازات مالياتي به شكل كسور در نظر گرفته شده است. با اين حال ادبيات موضوع و تجربه جهاني نشان مي دهد كه اين الگوي حمايتي داراي اشكالات متعددي است و هم اكنون بسياري از كشورهاي جهان در حال بازنگري اين سياست و انتقال از سيستم كسور به سمت سيستم اعتبار مالياتي هستند. با عنايت به اهميت موضوع و نقش بي بديلي كه نظام مالياتي كشورها در تشويق كمكهاي خيريه و نظارت بر اين بخش بر عهده دارند، در كنار الزام ماده 119 قانون برنامه پنجم توسعه به جايگزيني سياست اعتبار مالياتي به جاي معافيتهاي قانوني، ضرورت بازنگري در سياستهاي فعلي حمايتي در اين بخش بيش از پيش احساس مي شود. به همين منظور در اين مقاله تلاش مي شود الگويي براي حمايت مالياتي از كمكهاي خيريه ارايه شود. سياست اعتبار مالياتي غيرقابل استرداد با دو نرخ متفاوت براي سطوح مختلف كمكهاي خيريه، به عنوان سياست جايگزين نظام فعلي حمايت از كمكهاي خيريه در ايران معرفي شده است.

It is obvious to all governments that the philanthropic donations of private sector plays a pivotal role in reducing the gap between social classes, increasing welfare of those in need and decreasing state expenditures, and also the charities are misused by the people who commit tax crimes and money laundering. According to the Iranian Direct Tax Act (Article 139), charitable giving received, is exempted from tax and charitable payments are offered tax privileges in the form of deductions under special conditions. The world experience and present literature indicate that this model has various difficulties which make the most countries of the world revise it and they are moving from the deduction system to the tax credit system. In respect to the importance of this issue and unique role of state tax system in encouraging charitable giving and supervising this sector and besides to the article 119 of the Fifth Development Plan obligation in substituting tax credit policy for statuary exemptions, there is an urgent need to revise present support policies in this section. Therefore this paper tries to present a model of tax support (incentives) for charitable giving. Non- refundable tax credit with two different rates for different levels of charitable giving is introduced as a substitute policy for the present system of supporting charitable giving in Iran.